Rotonde
De rotonde is de meest veilige gelijkvloerse kruispuntsvorm met, ten opzichte van een voorrangskruispunt, een relatief hoog afwikkelingsniveau (figuur 4-1).
Toepassing van de rotonde is vooral in de volgende situaties aan de orde:
Toepassing van de rotonde is vooral in de volgende situaties aan de orde:
- kruispunten van gebiedsontsluitingswegen onderling;
- accentpunten in gebiedsontsluitingswegen zoals komgrenzen en overgangen van wegcategorieën.
Verkeersveiligheid
De enkelstrooksrotonde is ruim 80% veiliger (letselongevallen) dan overige kruispuntsvormen in gebiedsontsluitingswegen. De grote veiligheidswinst van rotondes ten opzichte van overige kruispuntsvormen (al of niet met verkeerslichten) wordt verklaard door:
- De werkelijke snelheid die zowel van de voorrangsgerechtigde als van de voorrangsplichtige bestuurder (zeer) laag is. Hoe lager de rijsnelheden, hoe kleiner de kans op (ernstige) conflicten dan wel (letsel)ongevallen.
- Op een traditioneel kruispunt is het aantal potentiële conflictpunten legio. Op een rotonde is elke aansluitende weg één overzichtelijk conflictvlak.
Figuur 4-1. Principe van enkelstrooksrotonde
De verkeersveiligheid van de tweestrooksrotonde is minder sterk gewaarborgd dan van de enkelstrooksoplossing. Dit geldt niet zozeer voor letselongevallen, maar vooral voor ongevallen met uitsluitend materiële schade. Uit het oogpunt van verkeersveiligheid geniet de enkelstrooksrotonde dan ook de voorkeur.
Afwikkelingscapaciteit
De rotonde is in veel gevallen een betere oplossing dan een traditioneel voorrangskruispunt. Dit geldt ook voor kruispunten met een verkeersregelinstallatie. Hierbij moet echter worden opgemerkt dat de capaciteit van de rotonde weliswaar hoog is, maar in samenhang met de uitvoeringsvorm duidelijke grenzen heeft. Ten opzichte van de enkelstrooksrotonde met enkelstrookstoe- en afritten kan de capaciteit worden verhoogd door de rotonde tweestrooks uit te voeren, waarbij vervolgens drie combinaties van toe- en afritten zijn te onderscheiden:
- enkelstrooks toe- en afritten;
- tweestrooks toeritten en enkelstrooks afritten;
- tweestrooks toe- en afritten.
Een rotonde kan doorgaans worden toegepast als de som van de toeleidende stromen kleiner is dan:
- enkelstrooks rotonde, toe- en afrit enkelstrooks: 20.000 à 25.000 mvt/etm;
- tweestrooks rotonde, toe- en afrit enkelstrooks: 22.000 à 30.000 mvt/etm;
- tweestrooks rotonde, toe- en afrit tweestrooks: 35.000 à 40.000 mvt/etm.
Genoemde waarden gelden alleen in situaties waar fietsers en voetgangers niet aanwezig zijn dan wel geen voorrang of vrije doorgang hebben. Deze vuistregel gaat voorbij aan verschillen in het verkeersaanbod naar uur van de dag, herkomst- en bestemmingsrelaties en verkeerssamenstelling. Het verdient dan ook aanbeveling in twijfelgevallen een controleberekening aan de hand van de conflictbelasting uit te voeren (paragraaf 9.3).