Heeft u vragen? U kunt ons ook bellen op tel: 0318-695315

Handboek Diepwanden
Deze tekst is gepubliceerd op 14-05-22

Milieu-onderzoek

Verontreinigingen die hetzij in de grond hetzij in het grondwater voorkomen, kunnen een grote invloed uitoefenen op de uitvoering. Het is daarom van belang om in de voorbereidingsfase van een project onderzoek te doen naar de milieutechnische kwaliteit van de ondergrond. In veel gevallen kan hiertoe worden volstaan met een standaard bodemonderzoek.
In geval van aangetroffen verontreinigingen zal echter nader onderzoek moeten worden uitgevoerd en moet de bouwlocatie worden gesaneerd voordat met het installeren van de diepwandpanelen kan worden begonnen.
Invloed op bentoniet
Sommige omgevingscondities kunnen de eigenschappen van de bentonietsuspensie ongunstig beïnvloeden:
  • in een zuur milieu worden de K+ -, Na+ - en Ca2+ -ionen vervangen door H+ -ionen; in geval van zeer lage pH kunnen zelfs de Al3+ -, Fe2+ - en Mg2+ -ionen worden uitgeloogd, waardoor de structuur poreus wordt en de klei chemisch actiever. Hiermee wordt het adsorptievermogen verhoogd.
  • In een kalkrijk milieu kan een snelle kationenuitwisseling plaatsvinden, waarbij het Na+ -ion wordt vervangen door Ca2+, waardoor kleimineralen uitvlokken en een meer open structuur ontstaat.
  • De aanwezigheid van oplosbare zouten kan het waterabsorptievermogen van de bentoniet verminderen.
  • Door verhoging van de temperatuur kan het zwelproces van de bentoniet worden versneld. Bij ca. 60 °C is de snelheid maximaal.
Invloed op beton
De agressiviteit van het grondwater voor beton moet worden bepaald conform EN 206:2014. Hierbij wordt een chemische analyse uitgevoerd van de zuurgraad (pH) en het gehalte aan sulfaat (SO42-), ammonium (NH4+), magnesium (Mg2+) en kalkoplossend koolstofdioxide (CO2). Aan de hand van deze analyses moet dan beoordeeld worden of het milieu chemisch agressief is voor beton. In dat geval vindt indeling plaats in de milieuklasse XA. Voor deze milieuklasse stelt NEN 8005 eisen aan de betonsamenstelling, zoals in tabel 5 vermeld.
Tabel 5: Eisen aan betonsamenstelling in relatie tot milieuklasse
Milieuklasse *)Maximaal toelaatbarewater-bindmiddelfactorMinimaal bindmiddel-gehalte [kg/m ]
XA1 (zwak agressief)0,55300
XA2 (matig agressief)0,50320
XA3 (sterk agressief)0,45340
*) De milieuklassen XA 1, XA2 en XA3 komen overeen met de omgevingsklassen EA1, EA2 en EA3 volgens de Belgische NBN B 15-001.
Het grondwater is in Nederland doorgaans niet agressief voor beton. Er zijn echter locaties, waar dit wel het geval is. Een voorbeeld hiervan is het grondwater ter plaatse van de spoortunnel Delft uit 2015. Op dieptes > 8 m bevat het grondwater hier zulke hoge gehaltes ammonium, dat het als sterk agressief voor beton moet worden geclassificeerd. Voor het beton van de diepwanden van dit project geldt dan ook milieuklasse XA3.