Walstypen
De beschikbare walstypen kunnen als volgt worden omschreven:
- De driewielwals heeft één brede stalen rol vóór en twee smallere stalen wielen met grote diameter achter, die gedeeltelijk buiten het spoor van de voorrol walsen (zie Figuur 98). Een drierolwals is een statische wals en is alleen effectief door zijn grote gewicht. Bij deze walsen kan een aanzienlijk verschil in de gewichtsverdeling tussen de voorrol en de achterwielen bestaan. Het totale gewicht van dit type wals ligt in het algemeen tussen de 6 en 12 ton waarbij met name de grote, smalle achterrollen een grote drukkracht uitoefenen op de asfaltlaag.
- De tandemwals bezit twee stalen rollen van gelijke breedte en diameter die ongeveer dezelfde druk uitoefenen (zie Figuur 99). Deze walstypen zijn snel en kunnen gemakkelijk manoeuvreren. De tandemwals kan ook in ‘hondengang’ walsen, wat wil zeggen dat de beide rollen evenwijdig staan maar in dwarsrichting versprongen ten opzichte van elkaar (zie Figuur 100 en Figuur 101). Bij veel tandemwalsen kunnen één of beide wielen in trilling (vibratie of oscillatie) worden gebracht. Moderne walsen kunnen worden uitgerust met dynamische technieken die niet alleen een verticale beweging kunnen uitvoeren, maar deze kunnen combineren met een horizontale beweging (gestuurde vibratie) of een beweging van de rollen (oscillatie). Het gewicht van de tandemwals walsen varieert van 1 tot 10 ton.
- De bandenwals is vóór en achter voorzien van een aantal wielen met luchtbanden, alle van gelijke grootte. Bandenwalsen hebben vóór één band minder dan achter, waardoor de sporen van de banden elkaar gedeeltelijk overlappen. De bandenspanning kan worden gevarieerd van 2 tot 8 bar. Hoge bandenspanningen leveren hoge contactdrukken. Deze walsen wegen 8 tot 12 ton (zie Figuur 102). In het buitenland worden walsen met een gewicht tot 30 ton gebruikt. Bandenwalsen worden vooral ingezet op asfaltlagen waarbij een groot deel van de verdichting wordt bereikt door het knedende effect van de banden van de bandenwals. Dit zijn met name de onder- en tussenlagen met een laagdikte van meer dan 50 mm.
- De zelfrijdende trilrol is uitgerust met een trilrol en twee luchtbanden die vervangen kunnen worden door stalen wielen. De trilrol is een grote stalen rol met een diameter van circa 1,50 m en een breedte van 2,20 tot 2,40 m. Het gewicht van dit type wals bedraagt 6 tot 12 ton. Deze wals wordt overwegend op de fundering ingezet en veel minder op asfalt.
[ link ]
Figuur 98 Driewielwals
[ link ]
Figuur 99 Tandem(tril)wals
[ link ]
Figuur 100 Principe walsen in hondengang
[ link ]
Figuur 101 Uitvoering walsen in hondengang
[ link ]
Figuur 102 Bandenwals
Er zijn ook walsen in gebruik die bestaan uit een trilrol en luchtbanden. Zij vormen een combinatie van twee eerder omschreven walstypen en worden daarom ook wel combiwalsen genoemd.
Veelal wordt gekozen voor een combinatie van statische en dynamische verdichting, waarbij tevens rekening wordt gehouden met de inzetbaarheid van de walsen. Dit heeft ertoe geleid dat bijvoorbeeld een combinatie van een driewielwals en een (dynamische) tandemwals tot de universele uitrusting van een asfaltset behoort. Met deze combinatie kunnen de meest voorkomende werken goed worden verdicht. Voor grootschalige werken kan gekozen worden voor een bandenwals in combinatie met een of meer statische walsen. Kleinschalige werken vereisen een andere aanpak, waarbij lichte (dynamische) tandemwalsen gebruikelijk zijn. Door hun relatief hoge walskarakteristiek (zie 6.5.4) realiseren deze kleine walsen toch een optimale verdichting. De keuze van de in te zetten walsen hangt verder af van de verdichtbaarheid van het asfaltmengsel en de daarvoor benodigde verdichtingsenergie.