Prestaties, risico's en kosten

Het doel van deze paragraaf is om de drie begrippen (prestaties, risico’s en kosten) kort toe te lichten en om hierin eenduidigheid te krijgen.

Prestaties zijn meetbare resultaten, die zowel kwantitatief als kwalitatief kunnen zijn.
De assetmanagementorganisatie stelt, op basis van de vastgestelde doelstellingen (bestuurlijke keuzen), plannen op en voert deze uit. De uitvoering van deze plannen en bijbehorende activiteiten leiden tot prestaties, waarmee de doelstellingen behaald kunnen worden.
Prestaties hebben betrekking op het presteren van assets (bijvoorbeeld gemiddelde reistijd), maar ook op het presteren van projecten en processen. Bijvoorbeeld dat een storing aan een kunstwerk binnen een bepaalde tijd hersteld wordt of dat de aanleg van een rotonde tijdig wordt gerealiseerd.
Door het meten, monitoren, analyseren en evalueren van de actuele en gerealiseerde prestaties, ontstaat er inzicht in de vraag of de doelstellingen behaald gaan worden. Hierdoor kan tijdig worden bijgestuurd vanuit de organisatie, indien dit nodig is. De verwachting is dat als alle prestaties gehaald worden, ook de gestelde doelstellingen behaald worden.

Om te voorkomen dat doelstellingen niet worden behaald, worden prestatie-beïnvloedende risico’s geïnventariseerd en geanalyseerd. Hierbij wordt gekeken naar de kans op (on)gewenste gebeurtenissen die ervoor zorgen dat de doelstellingen niet worden gerealiseerd of juist worden overtroffen. Een risico kan zowel positief (een kans/opportunity) als negatief (risico/risk) zijn. De mate waarin een risico als negatief/positief wordt beschouwd, hangt af van wat door de organisatie (en de omgeving daarvan) als acceptabel wordt geacht. Deze risico-acceptatie wordt vastgesteld door de asseteigenaar. Hiervoor kan een risicomatrix worden gebruikt. Deze risicomatrix wordt soms ook bedrijfswaardenmatrix, organisatiewaardenmatrix of kernwaardenmatrix genoemd.

In onderstaande figuur is een voorbeeld van een risicomatrix weergegeven.

Voor het beheersen van risico’s worden beheersmaatregelen geïdentificeerd. Deze maatregelen kunnen financieel doorgerekend worden voor de gehele levenscyclus van een asset en leiden tot een bepaalde risicoreductie en/of prestatieverbetering. Bij de berekening van levensduurkosten (LCC) dient rekening gehouden te worden met bijvoorbeeld afschrijvingen, levensduur, discontovoet, et cetera. De LCC-berekening wordt in deze handreiking niet nader toegelicht (zie hiervoor de CROW-publicatie Standaard-systematiek voor Kostenramingen 2018).