Producteisen

Met betrekking tot de chemische eigenschappen dient lavameel te voldoen aan de eisen in tabel 3.1. Indien niet wordt voldaan aan de eis ten aanzien van reactief SiO₂, dan dient de reactiviteit gemeten te worden volgens de zgn. R3-test (ASTM C1897-20). Zowel de warmtevrijzetting als de hoeveelheid gebonden water dienen gemeten te worden en te voldoen aan de in tabel 3.2 getoonde eisen.

Tabel 3.1 Eisen ten aanzien van chemische eigenschappen lavameel

Eigenschap	Eenheid	Bepaling volgens	Eis
Gloeiverlies	%m/m	NEN-EN 196-2	≤ 5,0
SiO 2 +Al 2 O 3 + Fe 2 O 3	%m/m	NEN-EN 196-2	≥ 70
Reactief SiO 2	%m/m	NEN-EN 197-1	≥ 25,0
Na 2 O-equivalent	%m/m	NEN-EN 196-2	≤ 5,0
SO 3	%m/m	NEN-EN 196-2	≤ 1,0
Cl -	%m/m	NEN-EN 196-2	≤ 0,10
Methyleenblauw adsorptie	%m/m	NEN-EN 933-9	≤ 1,2

Tabel 3.2 Eisen ten aanzien van reactiviteit lavameel volgens “R3-test”

Eigenschap	Eenheid	Bepaling volgens	Eis
Warmtevrijzetting 7d	J/g lavameel	ASTM C1897-20	≥ 100
Gebonden water 7d	g/100 g lavameel	ASTM C1897-20	≥ 4,0

De zeefdoorval van lavameel dient te voldoen aan de eisen in tabel 3.3.

Tabel 3.3 Eisen ten aanzien van zeefdoorval van lavameel

Eigenschap	Eenheid	Bepaling volgens	Eis
Zeefdoorval 2 mm	%m/m	NEN-EN 933-10	100
Zeefdoorval 125 μm	%m/m	NEN-EN 933-10	85 - 100
Zeefdoorval 63 μm	%m/m	NEN-EN 933-10	70 - 100

De invloed op de bindtijd dient onderzocht te worden conform NEN-EN 196-3 aan een mengsel (pasta) van 25%m/m lavameel + 75%m/m testcement in vergelijking met proefstukken vervaardigd met 100% van hetzelfde testcement (referentie). De (eventuele) vertraging van de bindtijd van het mengsel met lavameel mag niet meer bedragen dan 120 minuten ten opzichte van het referentiemengsel (zie tabel 3.4). Het mengsel met lavameel dient tevens te voldoen aan de eisen ten aanzien van vormhoudendheid en autoclaaf expansie, zoals getoond in tabel 3.4.

Tabel 3.4 Eisen ten aanzien van eigenschappen, gemeten aan pasta

Eigenschap	Eenheid	Bepaling volgens	Eis
Invloed op bindtijd	min	NEN-EN 196-3	< 120
Vormhoudendheid	mm	NEN-EN 196-3	< 10
Autoclaaf expansie	%	ASTM C151	≤ 0,08

De invloed van lavameel op de ontwikkeling van de druksterkte dient gemeten te worden conform NEN-EN 196-1 aan mortelprisma’s vervaardigd op basis van een bindmiddel van 25%m/m lavameel + 75%m/m testcement in vergelijking met prisma’s vervaardigd met 100% van hetzelfde testcement (referentie). De activiteitindex van het mengsel met lavameel na 28 én 90 dagen dient te voldoen aan de eisen in tabel 3.5.

De expansie van mortelprisma’s, vervaardigd op basis van een bindmiddel van 25%m/m lavameel + 75%m/m testcement, tijdens opslag onder water bij 40°C dient gemeten te worden conform bijlage C van RTD 1034, waarbij de testduur verlengd wordt van 91 naar 180 dagen. Er moet voldaan worden aan de volgende criteria:

de gemiddelde expansie na 180 dagen bedraagt ten hoogste 1,0 mm/m én
de expansie is constant over een periode van ten minste 91 dagen binnen de testduur. Rekening houdend met de meetonnauwkeurigheid betekent dit, dat de expansie gedurende 91 dagen niet meer dan 0,05 mm/m mag wijzigen.

Tabel 3.5 Eisen ten aanzien van eigenschappen, gemeten aan mortelprisma’s

Eigenschap	Eenheid	Bepaling volgens	Eis
Activiteitindex 28d	%	NEN-EN 196-1	≥ 75
Activiteitindex 90d	%	NEN-EN 196-1	≥ 85
Expansie 40°C onder water na 180d	mm/m	RTD 1034, bijlage C	≤ 1,0

Titels van vermelde normen en documenten

NEN-EN 196-1	Beproevingsmethoden voor cement – Deel 1: Bepaling van de sterkte
NEN-EN 196-2	Beproevingsmethoden voor cement – Deel 2: Chemische analyse van cement
NEN-EN 196-3	Beproevingsmethoden voor cement – Deel 3: Bepaling van begin en einde van de binding en bepaling van de vormhoudendheid
NEN-EN 197-1	Cement – Deel 1: Samenstelling, specificaties en conformiteitscriteria voor gewone cementsoorten.
NEN-EN 933-9	Beproevingsmethoden voor geometrische eigenschappen van toeslagmaterialen - Deel 9: Beoordeling van fijn materiaal – Methyleenblauwproef
NEN-EN 933-10	Beproevingsmethoden voor geometrische eigenschappen van toeslagmaterialen - Deel 10: Beoordeling van fijn materiaal – Korrelverdeling van vulstoffen (luchtstraalzeving)
ASTM C151/C151M-18	Standard Test Method for Autoclave Expansion of Hydraulic cement
ASTM C1897-20	Standard test methods for measuring the reactivity of supplementary cementitious materials by isothermal calorimetry and bound water measurements.
BRL 1802	Beoordelingsrichtlijn voor het KOMO attest voor vulstof en/of cementbeton.
BRL 1804	Beoordelingsrichtlijn voor het KOMO ® productcertificaat voor vulstof voor toepassing in beton en mortel.
CROW-CUR Aanbeveling 48	Procedures, criteria en beproevingsmethoden voor de toetsing van de geschiktheid van nieuwe cementen voor toepassing in beton en voor de gelijkwaardige prestatie van beton met vulstoffen
RTD 1034	Rijkswaterstaat Technisch document, ‘Leidraad voor de beoordeling van nieuwe betonmengsels’

Interesse?

Producteisen