Voorwoord
Voorwoord
In de komende decennia zal in Nederland bij minstens 200.000 woningen de fundering moeten worden hersteld [1]. Reden is dat deze woningen op houten palen zijn gefundeerd, waarbij sprake is van matige tot ernstige aantasting als gevolg van droogstand en/of bacteriële aantasting en/of onvoldoende draagvermogen als gevolg van overmatige negatieve kleef. Daarnaast zullen naar schatting tussen de 200.000 en 300.000 ondiep gefundeerde woningen (fundering op staal) in klei- en veengebieden moeten worden voorzien van een nieuwe fundering. Daarbij gaat het om een paalfundering of een grondverbetering (bodeminjectie).
Inmiddels is een richtlijn ontwikkeld door F3O voor onderzoek naar de kwaliteit van houten paalfunderingen, die beschikbaar is als gezamenlijke SBR/CUR/ F3O publicatie [2] en een F3O Richtlijn voor onderzoek naar de kwaliteit van funderingen op staal (ondiepe funderingen), die in 2012 ook wordt uitgegeven als gezamenlijke SBR/CUR/ F3O publicatie [3].
Op het gebied van het herstel van funderingen is veel kennis en ervaring beschikbaar, maar het ontbrak aan een bundeling van die kennis en ervaring. CURNET heeft het initiatief genomen om, samen met SBR, een handboek te ontwikkelen om in deze leemte te voorzien. In dat initiatieftraject heeft ook Gemeentewerken Rotterdam een belangrijke rol gespeeld. Dit handboek sluit aan op beide genoemde richtlijnen voor beoordeling van de kwaliteit van houten paalfunderingen en ondiepe funderingen (funderingen op staal).
De doelgroep bestaat uit opdrachtgevers en opdrachtnemers. Tot de opdrachtgevers behoren naast professionele instanties, zoals woningbouwverenigingen, projectontwikkelaars en verenigingen van eigenaren, ook individuele huizenbezitters (particulieren). Tot de opdrachtnemers behoren de aannemers, die het funderingsherstel daadwerkelijk uitvoeren, en de advies- en ingenieursbureaus, die het funderingsherstel voorbereiden en begeleiden. Daarnaast is het handboek van belang voor toetsende en vergunningverlenende instanties, waaronder gemeenten en waterschappen.
De ontwikkeling van dit handboek is tot stand gekomen door CUR/SBR commissie C185 “Funderingsherstel”. Bij het verschijnen van deze publicatie was de samenstelling van deze commissie als volgt:
Ing. A.T.P.J. Opstal, voorzitter | Gemeentewerken Rotterdam |
Ir. H.L. Jansen, secretaris/rapporteur | Fugro GeoServices BV |
S. Bakker | DS Bouw |
Ing. J.J. Berkhout | Pieters Bouwtechniek Haarlem B.V. |
O. Bevelander | TB Expertise BV |
Ing. J.W. Boonstoppel | P. & G. Hooghwerff b.v. |
J.Th. Bresser | Bresser BV |
Drs. T.H. Bresser | Bresser BV |
F. de Bruin | B&W Grondinjectie BV |
Ir. B. Bruinsma | CLARC Risicomanagement + Inspecties bv |
Ing. F.G. van Dijk | Van Dijk Maasland BV |
J. Euser | Ingenieursbureau Concretio |
B.L. Fermont | Injection Nederland B.V. |
Ir. H.A. van Gelder | IFCO Funderingscontrole BV |
A.R. Gorter | URETEK Nederland BV |
F.M. de Groot | B&P Bodeminjectie BV |
Mw. K. de Groot | B&P Bodeminjectie BV |
Ir. A. van Grootheest | Woonactief B.V. |
M.J.T.M. Hillen | Revac Specialistische Technieken BV |
Ing. J.F.H.J. Huijbrechts | Brefu Funderingstechnieken b.v. |
Ir. D.A. de Jong | Bouwadviesbureau De Groene Werf |
M.P.W. de Jong | de Waalpaal bv |
S.L.P. Kusse | B&W Grondinjectie BV |
F. van Lier | BVL Bouwadvies BV |
Ing. H. van Maaren | Gemeentewerken Amsterdam, namens COBc |
Ing. W.A.D. de Meijer | Goorbergh Fundamenteel |
Ing. R.A. van Monsjou | Van Monsjou & Partners BV |
Ing. B. Olij | Strackee BV Bouwadviesbureau |
Ing. J.W.A.A. Oome | Techniek en Methode BV |
F.A. Pannekoek | FIDES Expertise BV |
Ing. G.J. Plompen | Ingenieursbureau IOB |
J.C.M. Poppelaars | Brefu Funderingstechnieken b.v. |
K. Prins | P. van ’t Wout Vijzel- en Funderingstechnieken bv |
O. Pudelko | Pudelko Vijzel & Funderingstechniek |
Mr. P. de Putter | Sterk Consulting |
C.J. Smit | C.J. Smit & Zonen b.v. |
J.M. Snijders | JosRie Funderingstechnieken B.V. |
Ing. C.J. Spierenburg | Ingenieursbureau Spierenburg BV |
P. Vermeulen | P. Vermeulen Heiwerken |
Ing. C.J. Vroom | Vroom Funderingstechnieken BV |
Dr.ir. V.J. de Waal | Walinco Funderingstechniek |
Ing. A. van Wensen | Stichting Platform Fundering Nederland |
Ing. L. Westland | Delta Lloyd Schadeverzekering NV |
P. Westland | URETEK Nederland BV |
Ir. P.P.A. Wolfs | Soil-ID BV |
P. van ’t Wout jr. | P. van ’t Wout Funderingstechnieken bv |
J. IJskes | Funderingstechnieken De Coogh B.V. |
Mw. ir. H. Zwebe | URBANNERDAM |
R. Geerligs | SBR |
Ing. A. Jonker, coördinator | CUR Bouw & Infra |
De eindredactie van het handboek was in handen van ir. H.L. Jansen (Fugro GeoServices BV). Belangrijke redactionele bijdragen zijn geleverd door: J. Euser (Ingenieursbureau Concretio), A.R. Gorter (URETEK Nederland BV), ir. D.A. de Jong (Bouwadviesbureau De Groene Werf), ing. H. van Maaren (Gemeente Amsterdam, namens COBc), ing. B. Olij (Strackee BV Bouwadviesbureau), ing. J.W.A.A. Oome (Techniek en Methode BV), ing. A.T.P.J. Opstal (Gemeentewerken Rotterdam), F. Pannekoek (FIDES Expertise BV), mr. P. de Putter (Sterk Consulting), ir. H.R. Schipper (TU Delft, faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen), ing. F. Wassenaar (Funderingstechnieken De Coogh B.V.), ing. A. van Wensen (Stichting Platform Fundering Nederland) en ing. L. Westland (Delta Lloyd Schadeverzekering NV). Daarnaast hebben de uitvoerende bouwbedrijven beschrijvingen geleverd van de door hen toegepaste technieken bij funderingsherstel.
Voor de realisatie van dit handboek werden financiële bijdragen ontvangen van:
- Aannemersbedrijf P & G. Hooghwerff B.V.
- B&P Bodeminjectie BV
- B&W Grondinjectie BV
- Bouwadviesbureau De Groene Werf
- Brefu Funderingstechnieken b.v.
- Bresser BV
- BVL Bouwadvies BV
- C.J. Smit & Zonen b.v.
- CLARC Risicomanagement + Inspecties bv
- De Waalpaal bv
- DS Bouw
- FIDES Expertise BV
- Fugro GeoServices BV
- Funderingstechnieken De Coogh B.V.
- Gemeentewerken Rotterdam
- Goorbergh Fundamenteel
- IFCO Funderingscontrole BV
- Ingenieursbureau Concretio
- Ingenieursbureau IOB
- Ingenieursbureau Spierenburg BV
- Injection Nederland B.V.
- JosRie Funderingstechnieken B.V.
- P. van ’t Wout Vijzel- en Funderingstechnieken bv
- P. van ’t Wout Funderingstechnieken bv
- Pieters Bouwtechniek Haarlem B.V.
- Pudelko Vijzel & Funderingstechniek
- Revac Specialistische Technieken BV
- Soil-ID BV
- Strackee BV Bouwadviesbureau
- TB Expertise BV
- Techniek en Methode BV
- URBANNERDAM
- URETEK Nederland BV
- Van Dijk Maasland BV
- Van Monsjou & Partners BV
- Vermeulen Heiwerken
- Vroom Funderingstechnieken BV
- Walinco Funderingstechniek
- Woonactief B.V
CURNET en SBR spreken hun dank uit aan deze instanties, alsmede aan de leden van de commissie, die met veel inzet en enthousiasme hebben samengewerkt aan de realisatie van dit handboek.
mei 2012
Het bestuur van CURNET
Het bestuur van SBR
Het bestuur van CURNET
Het bestuur van SBR