Benadering volgens NEN9997-1, bij beperkte hoeveelheid data
Bij minder dan 3 waarnemingen leidt het gebruik van de statistiek, zoals beschreven in paragraaf 2.2.6 tot onrealistische karakteristieke waarden. De steekproef is dan te klein om hierop statistiek te kunnen bedrijven. Bij een groter aantal proefuitkomsten dan 10 wordt de nog te bereiken verlaging van de student t waarde marginaal en weegt het effect meestal niet op tegen de extra kosten, als de monsters ook werkelijk uit 1 laag afkomstig zijn en de samenstelling van het materiaal geen al te grote spreiding heeft.
In NEN9997-1, wordt de bovenstaande statistische bewerking verkort weergegeven met behulp van de parameter Zn;v. De karakteristieke waarde kan dan worden geschreven als:
De waarde van Zn;v is in Tabel 2c van NEN 9997-1, weergegeven als functie van het aantal proeven en de variatiecoëfficiënt V. Uitgaande van de waarde van Zn;v is het voldoende om het gemiddelde van de steekproef Xgem te berekenen, waaruit dan de karakteristieke waarde voor het gemiddelde volgt.
Referentie | Tabel 4.6.1, Bepaling karakteristiek waarden bij beperkt aantal waarnemingen | ||
Formule | |||
Parameters | Symbool | Eenheid | Omschrijving |
X gem,k | Karakteristieke waarde voor het gemiddelde | ||
X gem | Gemiddelde waarde | ||
t | Student t, waarde, zie vergelijking 2.8 | ||
σ | standaard afwijking | ||
n | aantal waarnemingen of proefresultaten | ||
V | variatiecoëfficiënt, | ||
Z n;v | hulp parameter uit NEN9997-1, | ||
Opmerking |
In Tabel 2b van NEN9997-1 staan karakteristieke waarden gegeven, die voor heel Nederland kunnen worden gebruikt, dat wil zeggen, dat deze waarden aan de conservatieve kant zijn. De tabel is schematisch weergegeven (figuur 4.6.1).
[ link ]
Figuur 4.6.1, Principe Tabel 2b, NEN 9997-1, .
De ingang voor tabel 2b wordt gevormd door de conusweerstand uit een sondering, genormeerd op σ'v = 100 kPa, of door het volumiek gewicht van de betreffende laag, bepaald uit een boring. Tevens dient de classificatie op grond van een boring of via het wrijvingsgetal van de sondering bekend te zijn. Opgemerkt wordt dat voor zand -, en grindlagen en in mindere mate voor silt en sterk zandige klei een correctie op de conusweerstand nodig. Deze correctie is beschreven in de toelichting op de tabel. In de onderste regel van Tabel 2b is de variatiecoëfficiënt, zijnde de standaardafwijking gedeeld door de gemiddelde waarde, voor de verschillende parameters gegeven. Deze variatiecoëfficiënt mag volgens NEN9997-1, , in statistische analyses met meer dan 2 proefresultaten worden gebruikt, ook wanneer de werkelijke spreiding hoger is dan de waarde uit Tabel 2b.
In tabel 4.6.2 zijn deze waarden voor de variatiecoëfficiënt voor een aantal grondparameters gegeven. Uit de variatiecoëfficiënt V volgt de standaardafwijking door vermenigvuldiging met de gemiddelde waarde Xgem, σ = V Xgem.
Tabel 4.6.2, Variatiecoëfficiënt voor geotechnische parameters, uit: NEN9997-1, @@NNI(2017a)Variatie coëfficiënt v
Parameter | |
Volumiek gewicht | 0,05 |
Samendrukkings parameters | 0,25 |
E-modulus | 0,25 |
Ongedraineerde schuifsterkte, cohesie | 0,20 |
Hoek van inwendige wrijving. | 0,10 |