Classificatie primaire materialen

Grove grond: Zand en grind

Conform tabel 7.2.1 wordt grove grond geclassificeerd als zand wanneer het zandgehalte, massa aan deeltjes < 2 mm en > 0,063 mm, minimaal 50% bedraagt. Bij zand wordt onderscheid gemaakt tussen grindig zand, zand of zand met klei of silt. Bij een grindgehalte tussen de 5 en 20% is sprake van zwak grindig zand. Sterk grindig zand is van toepassing bij een grindgehalte tussen de 20 en 50%. Voor de toevoeging of sprake is van zand of zand met klei of silt zijn in en geen specifieke begrenzingen aangegeven. E.e.a. zal visueel beoordeeld dienen te worden of op basis van de korrelverdeling.

In het geval het materiaal grover is (meer dan 50% massa van de deeltjes is < 63 mm maar groter dan 2 mm) wordt de grond geclassificeerd als grind.

Fijne grond: Silt en klei

Fijne grond wordt geclassificeerd als silt of klei. Afhankelijk van de mate van plasticiteit kan de grond beschouwd worden als silt of klei (figuur 7.2.2). Het onderscheid tussen silt en klei wordt bepaald door de ligging van de A-lijn: 0,73 (w_l – 20%), waarin w_l de vloeigrens weergeeft. Als de plasticiteitsindex, I_p lager ligt dan de A-lijn wordt de grond geclassificeerd als silt , bij een ligging boven de A-lijn als klei. De bepaling of sprake is van schoon silt of silt met een kleiige, zandige of grindige secundaire fractie dient plaats te vinden op basis van visuele waarneming. Exacte begrenzingen zijn hiervoor in en niet aangegeven. Ook voor klei zijn geen exacte begrenzingen gegeven voor de definitie van de classificatie van de secundaire fractie.

Organische grond

Grond wordt geclassificeerd als organische grond wanneer het gehalte aan organische materialen groter is dan 30% (massa) in kleigrond of groter dan 15% (massa) in zandgrond. De benaming van organische grond, veen, humus, gyttja of dy, is afhankelijk van de aanwezigheid van al dan niet levende organismen, structuur, pasta-achtig dan wel korrelig en sterkte van het materiaal.

Antropogene grond

Als er sprake is van door de mens aangebrachte grond, antropogene grond, dan zal deze goed beschreven dienen te worden evenals de samenstelling en of deze grond los gestort is, dan wel geroerd of gecontroleerd is aangebracht.

Uitvoering

De verwerkbaarheid van natuurlijke grondsoorten, bijvoorbeeld tijdens ontgraving, transport, spreiding, verdichting en dergelijke hangt behalve van de samenstelling in sterke mate af van de vochtomstandigheden. Dit is afhankelijk van o.a. de korrelgrootteverdeling, Atterbergse grenzen, Proctor-curve en/of watergehalte. Daarnaast spelen de weersomstandigheden een grote rol bij de verwerking van grond.

Verdichting zand

Niet-samenhangende grond als zand wordt meestal laagsgewijs vanaf de bovenkant van elke laag verdicht (oppervlakte-verdichting) met behulp van trilwalsen of trilplaten. De trilapparatuur bewerkstelligt een herschikking van de korrels, waardoor een dichter materiaal ontstaat met betere mechanische eigenschappen. Het dieptebereik van de apparatuur hangt vooral af van de massa van het apparaat en verder ook van de trillingsenergie. Normaliter bedraagt het dieptebereik 0,5 m. Bij inzet van relatief zware walsen is een dieptebereik van maximaal 1 m haalbaar.

Verdichting klei

Samenhangende grond als klei wordt laagsgewijs met behulp van een bulldozer of laadschop in lagen aangebracht en deels al verdicht door ook versporend te rijden . Verdere verdichting vindt plaats met behulp van een gladde wals. Het doel van de verdichting is om de openingen die tussen de brokken klei aanwezig kunnen blijven, dicht te drukken. Hoeveel walsgangen noodzakelijk zijn, moet tijdens de uitvoering proefondervindelijk blijken. Uit ervaring blijkt dat drie tot vier walsgangen voldoende zijn om klei te verdichten. Toepassing van een compactor, een schapenpootwals, is alleen nuttig als er een harde, droge korst is gevormd op de klei. Om klei te kunnen verdichten dient de laagdikte tussen de 0,3 en 0,35 m te bedragen. Na verdichting blijft dan 0,25 tot 0,3 m over.

Diepteverdichting zand

In het geval verdichting van zand tot een grotere diepte noodzakelijk is, is de inzet van de volgende methoden mogelijk :

Controle oppervlakteverdichting zand

De in het terrein bereikbare verdichtingsgraad van zand is in meer of mindere mate afhankelijk van het vochtgehalte. Eén en ander wordt geïllustreerd door Proctor-proef resultaten (figuur 7.2.3). In figuur 7.2.3 is voor verschillende zandsoorten de bereikte dichtheid weergegeven als functie van het watergehalte voor de standaard Proctor-proef. Er bestaat ook een verzwaarde Proctor-proef. Deze levert een hogere waarde voor de maximaal te bereiken Proctor-dichtheid.

Uit figuur 7.2.3 blijkt dat grind en zand een optimum vochtgehalte bezitten waarbij na verdichting de hoogste dichtheid wordt bereikt. Hierbij dient overigens vermeld te worden dat in de praktijk bij grind, vanwege de hoge doorlatendheid, het optimum vochtgehalte moeilijk kan worden gerealiseerd. De randvoorwaarden voor de controle op basis van de Proctor-proef en te behalen minimale waarden zijn afhankelijk van het type constructieonderdeel. Deze zijn beschreven in .

Controle oppervlakteverdichting klei

Een goede controle op de effectiviteit van het verdichten is de bepaling van de conusweerstand met behulp van een handsondeerapparaat . Visuele controle op de verdichting kan ook plaats vinden. Na de walsgangen kan plaatselijk een proefkuil worden gegraven die bestuurt kan worden op eventueel aanwezige holtes. Naast de bepaling van de conusweerstand van de klei dient het watergehalte van de klei vastgesteld te worden. Dit om te controleren of door eventueel opgetreden neerslag tijdens het aanbrengen van de klei het watergehalte zodanig is toegenomen, dat de gewenste consistentie-index niet wordt bereikt.

Om na te gaan of het aangebrachte materiaal voldoende draagkracht geeft als ophoging onder een wegconstructie dient de stijfheid van de totale ophoging inclusief het aangebrachte zand in constructie onderdeel CB/VB(zie figuur 7.1.1), bepaald te worden. De stijfheid van de ophoging kan bepaald worden door dynamische plaatbelastingproeven uit te voeren. Hiermee wordt de oppervlakte modulus, E_dyn bepaald. Deze modulus geeft een gecombineerde stijfheid van de aangebrachte klei- en zandlaag en de ondergrond.

Controle diepteverdichting zand

In het geval van diepteverdichting is controle op basis van Proctor-proeven omslachtig. Controle van de bereikte dichtheid vindt dan plaats met behulp van sonderingen. Op basis van een correlatie-formule tussen de relatieve dichtheid en de conusweerstand, zoals die van Jamiolkowski(tabel 4.2.28), Baldi(tabel 4.2.26) of Lunne (tabel 4.2.25), kan bepaald worden welke relatieve dichtheid het zand bezit over de diepte van het aangebrachte zand.

Keuring

De bemonstering ten behoeve van controle van de te verwerken grondsoorten vindt plaats op twee locaties: vooraf wordt een keuring uitgevoerd op monsters uit de winput of het gronddepot en tijdens de verwerking van de grond wordt deze vervolgens regelmatig bemonsterd en onderzocht. De keuring voor de verwerking van natuurlijke grondsoorten richt zich in Nederland in het algemeen op de volgende bepalingen:

In het werk wordt aandacht besteed aan de volgende aspecten: