Porositeit, n, watergehalte, w, verzadigingsgraad, Sr

De porositeit, n, het watergehalte, w en de verzadigingsgraad, S_r zijn standaard grondindices. De porositeit geeft de verhouding weer tussen het volume dat wordt ingenomen door de poriën en het totale volume. De porositeit geeft een indicatie van de pakkingsdichtheid van de grond.

Referentie	Tabel 4.2.11, Definitie porositeit, n,
Formule	[ link ]
Parameters	Symbool	Eenheid	Omschrijving
	n	[-]	Porositeit
	V v	[m 3 ]	Volume van de lege ruimte in het materiaal (poriën)
	V	[m 3 ]	Totale volume van het materiaal

De porositeit kan ook worden uitgedrukt in termen van het poriëngetal of void ratio, e, volgens:

Referentie	Tabel 4.2.12, Definitie van porositeit, n, op basis van poriëngetal,
Formule	[ link ]
Parameters	Symbool	Eenheid	Omschrijving
	n	[-]	Porositeit
	e	[-]	Poriëngetal

Het watergehalte, w, is gedefinieerd als de verhouding van de massa van het poriënwater en de massa van de korrels:

Referentie	Tabel 4.2.13, Definitie van watergehalte, w
Formule	[ link ]
Parameters	Symbool	Eenheid	Omschrijving
	w	[%]	Watergehalte, als percentage uitgedrukt.
	M w	[kg]	Massa van poriënwater
	M s	[kg]	Massa van grondkorrels

De verzadigingsgraad, S_r, geeft de hoeveelheid water aan in de poriën volgens de ratio:

Referentie	Tabel 4.2.14, Definitie van verzadigingsgraad, S r
Formule	[ link ]
Parameters	Symbool	Eenheid	Omschrijving
	S r	[-]	Verzadigingsgraad
	V w	[m 3 ]	Volume van het poriënwater
	V v	[m 3 ]	Poriënvolume

Classificatie

Op basis van classificatie van de grond kan een indicatie van de minimale en de maximale waarde van de porositeit en het watergehalte worden verkregen, zoals gepresenteerd in tabel 4.2.15 en tabel 4.2.16.

Tabel 4.2.15, Indicatieve waarden voor de porositeit op basis van classificatie.

Porositeit n
Grondsoort	Lage waarde	Hoge waarde
[-]	[-]	[-]
Veen*	0.70	0.95
Klei – organisch* Klei – zandig	0.50 0.20	0.70 0.30
Zand – zeer fijn Zand – matig tot grof	0.20 0.25	0.30 0.40
Grind	0.30	0.40
* Voor grond met een hoog organisch gehalte is de samenstelling sterk afhankelijk van het type en de consistentie. Daarom kunnen bepalingen vanuit classificatie sterk afwijken van wat er in het veld wordt gevonden. Ook kunnen watergehalten van (ver) boven de 100% worden bepaald.

Tabel 4.2.16, Indicatieve waarden voor het watergehalte op basis van classificatie.

Watergehalte w
Grondsoort	Lage waarde	Hoge waarde
	[%]	[%]
Veen*	100	>100
Klei – organisch* Klei – zandig	40 10	>100 20
Zand – zeer fijn Zand – matig tot grof	10 10	20 25
Grind	15	25
* Voor grond met een hoog organisch gehalte is de samenstelling sterk afhankelijk van het type en de consistentie. Daarom kunnen bepalingen vanuit classificatie sterk afwijken van wat er in het veld wordt gevonden. Ook kunnen watergehalten van (ver) boven de 100% worden bepaald.

Bepaling met behulp van correlaties

De waarde van de porositeit verandert wanneer er volumeveranderingen optreden in de grond. Zodoende hangt de porositeit samen met veranderingen in de relatieve dichtheid en de hydraulische doorlatendheid. Dergelijke correlaties worden besproken in de desbetreffende paragrafen.

Bepaling door middel van directe meting

Het watergehalte, w, kan worden afgeleid van standaard laboratoriumbepalingen van het totale volume van de grond, het volume van de poriën en het volume van het poriënwater, zie de norm ISO 17892-1, . Het watergehalte kan uitgedrukt worden in termen van de porositeit en de verzadigingsgraad volgens:

Referentie	Tabel 4.2.17, Bepaling van het watergehalte op basis van de verzadigingsgraad.
Formule	[ link ]
Parameters	Symbool	Eenheid	Omschrijving
	w	[-]	Watergehalte, wordt ook vaak als percentage uitgedrukt.
	S r	[-]	Verzadigingsgraad
	n	[-]	Porositeit
	ρ s	[kg/m 3 ]	Soortelijke dichtheid
	ρ w	[kg/m 3 ]	Dichtheid van het poriënwater
	e	[-]	Poriëngetal

Interesse?

Porositeit, n, watergehalte, w, verzadigingsgraad, Sr