LD-slakken/hoogovenslakkenzand
LD-staalslakken (Linz-Donawitz) ontstaan als reststof bij de productie van staal uit ruwijzer en schroot. LD-staalslakken zijn toe te passen in ophogingen [30, 33]. Meer hoogwaardige toepassingen zijn als funderingsmateriaal of als toeslagstof. Door LD-staalslakken toe te voegen aan ander funderingsmateriaal ontstaan mengsels met civieltechnisch betere eigenschappen. Een LD-mengsel bestaat uit circa 90% LD-staalslakken en 10% gegranuleerde hoogovenslakken en wordt in steeds grotere mate als funderingsmateriaal toegepast.
Hoogovenslakken ontstaan als reststof bij de productie van ruwijzer in hoogovens [30, 33]. Afhankelijk van de wijze van afkoelen en bewerken, ontstaat er hoogovenslak of gegranuleerde hoogovenslak. De fijnere fractie (0/5 mm) van de gegranuleerde hoogovenslak wordt hoogovenslakkenzand genoemd. Van gegranuleerde hoogovenslak wordt circa 90-95% als grondstof voor hoogovencement gebruikt. De resterende 5-10% wordt hoofdzakelijk in hoogovenslakkenmengsels verwerkt. Hoogovenslakkenmengsel is een mengsel van gebroken hoogovenslakken, gegranuleerde hoogovenslak en LD-staalslakken. Door de gunstige civieltechnische eigenschappen ervan wordt hoogovenslakkenmengsel al vele jaren als funderingsmateriaal gebruikt.
In tabel 28 staan de meest relevante materiaaleigenschappen. Het kalkgehalte is kleiner dan 5% [30, 33, 34].
Tabel 28. Typische materiaalkundige eigenschappen LD-slakken/LD-mengsel, hoogovenslakkenzand [30, 33]
| Materiaaleigenschap | Eenheid | LD-slakken/LD-mengsel | Hoogoven-slakkenzand |
| Mechanische eigenschappen | |||
| maximale proctordichtheid | kg/m 3 | 1.900 - 2.300 | 1.700 - 1.950 |
| CBR-waarde | % | 50 - 80 | 10 - 15 |
| E dyn | MPa | 100 - 250 | n.b. |
| inwendige wrijvingshoek | o | n.b. | n.b. |
| volumeverandering | % | n.b. | n.b. |
| zwel/collapse/krimp | % | n.b. | n.b. |
| doorlatendheid | m/s | n.b. | n.b. |
| capillaire werking – stijghoogte | m | n.b. | n.b. |
| vorstgevoeligheid – heffing | mm | n.b. | n.b. |
| Classificatie-eigenschappen | |||
| korrel(grootte)verdeling | % < 63 µm | ca. 90 | n.b. |
| korrelgradering fijnheidsgetal | - | n.b. | n.b. |
| korrelgradering D 60 /D10 | - | ca. 10 | n.b. |
| samenstelling (humusgehalte) | % m/m | n.b. | n.b. |
| dichtheid korrels | kg/m 3 | 3.100 - 3.400 | 2.400 - 2.900 |
| Toestandeigenschap | |||
| verdichtingsgraad | % mpd | 95 - 105 | n.b. |
| optimum vochtgehalte | % | ca. 5 | n.b. |
LD-slakken en hoogovenslakkenzand zijn zowel toe te passen in constructieve als in niet- constructieve ophogingen. Het materiaal kan (ophoog)zand en grind vervangen [30]. In tabel 29 staan de toepassingsgebieden.
Tabel 29. Toepassingsgebieden LD-slakken/LD-mengsel, hoogovenslakkenzand
| Wegen | Bouwrijp maken | |||||
| VB/CB | VO/CO | CA/VA | D | NO | NA | CS |
| belastingspreidende laag | ophoging boven water | aanvulling onder water | deklaag | ophoging tuinen/groenstroken | aanvulling tuinen/groenstroken | ondergrond fundering op staal |
| ja* | ja* | nee* | nee | nee | nee | ja |
| Geluidswallen | Landschapsarchitectuur | Stortplaats | ||||
| NO | NA | D | NO | NA | D | D |
| ophoging boven water | aanvulling onder water | deklaag | ophoging boven water | aanvulling onder water | deklaag | deklaag |
| ja* | nee* | nee | ja* | ee* | nee | nee |
| ja* Het materiaal is civieltechnisch toepasbaar, maar voldoet niet zonder aanvullende maatregelen aan de vigerende milieukundige wetgeving. Bij toepassing van het materiaal boven water kan het bevoegd gezag aanvullende eisen stellen. nee* Het materiaal is civieltechnisch toepasbaar, maar voldoet niet aan de vigerende milieukundige wetgeving. | ||||||