II. Toelichting en lijst 'boomgebreken'

Boomgebreken zijn gedefinieerd als afwijkingen aan een boom die binnen 3 jaar stam- of takbreuk of instabiliteit tot gevolg kunnen hebben.
Afwijkingen aan een boom die geen die stam- of takbreuk of instabiliteit tot gevolg kunnen hebben, of waarvan dit niet binnen drie jaar wordt verwacht, worden niet als boomgebreken aangeduid, en worden niet geregistreerd. Er is dus geen 'verplichting' tot het noteren van alles wat de controleur of inspecteur ziet.
Boomafwijkingen zijn gedefinieerd als waarneembare ziekten, aantastingen, of mechanische defecten, of symptomen die duiden op een mogelijke verborgen afwijking. Ook betrekt de controleur overige beschikbare informatie bij zijn beoordeling van mogelijke afwijkingen, zoals de eigenschappen van de boomsoort, klachten en meldingen en informatie over uitgevoerde en geplande werkzaamheden in de omgeving van de boom.

Het is gewenst het geconstateerde boomgebrek zo goed mogelijk te specificeren. De uitgebreide begrippenlijst voor boomgebreken bevat daarom een ‘longlist’ van de meest voorkomende boomgebreken en maakt uniforme naamgeving mogelijk.

Het is mogelijk dat bij een boom meer boomgebreken zijn geconstateerd. Deze worden allemaal geregistreerd.

Voor de leesbaarheid van de lijst is een ordening gemaakt in ‘hoofdcategorieën’. Deze hoofdcategorieën worden niet ingevuld door de controleur of inspecteur, maar geven slechts een ordening aan. Het betreft de volgende ordening:

• Algemeen
• Probleem maaiveld
• Mechanisch defect
• Insect
• Ziekte/bacterie
• Zwam.

De begrippen van de hoofdcategorieën kunnen ook worden gebruikt door de leverancier van inspectiesoftware om de gebrekenlijsten te ordenen. De leverancier is echter niet verplicht om een indeling te maken.

Het is gewenst het geconstateerde boomgebrek zo goed mogelijk te specificeren. Het boomgebrek is relevant voor onder andere de inschatting van het risico. In situaties waarin het boomgebrek niet kan worden gespecificeerd, zijn er twee mogelijkheden:

• als de controleur alleen de globale categorie van het boomgebrek kan aanduiden, wordt een meer algemene omschrijving vastgelegd, zoals ‘insect, niet gespecificeerd’.
• als de controleur een boomgebrek ziet dat niet in de lijst is opgenomen, kan de categorie ‘…. overig’ worden vastgelegd (zoals ‘insect, overig’), en wordt de specificatie opgenomen in het opmerkingenveld.

Bij alle boomgebreken moet een plaatsaanduiding worden aangegeven: kroon, stam, stamvoet of maaiveld. Uitzondering hierop zijn de boomgebreken in de hoofdcategorie ‘algemeen’. Daar is een plaatsaanduiding niet van toepassing. Bij problemen in onder of op maaiveldniveau is de plaats altijd ‘maaiveld’.

Als er bij de boom geen boomgebreken worden geconstateerd, dan dient de waarde ‘geen gebrek’ als waarde te worden ingevuld. Ook dienen de volgende drie kenmerken ingevuld te worden: datum controle, naam controleur, boomveiligheidsklasse ‘boom zonder gebreken’.

De aspecten ‘wortelopdruk van verhardingen’ en ‘te laag hangende takken’ zijn geen onderdeel van deze richtlijn, omdat ze beide onder de verantwoordelijkheid vallen van de wegbeheerder. Bij schade door wortelopdruk of een te laag hangende tak is de wegbeheerder aansprakelijk, waarmee deze schade buiten de zorgplicht van de boomeigenaar valt. Het staat de boomeigenaar uiteraard vrij deze aspecten in controle-opdrachten toe te voegen.
‘Wortelopdruk’ valt onder het schadebeeld ‘oneffenheden’ van de visuele inspectiemethodiek voor wegbeheer, zoals opgenomen in CROW-publicatie 146a ‘Handboek visuele inspectie 2011’. Met deze systematiek kunnen de ernst en de omvang van de eventuele oneffenheden of andere gevolgen van de wortelopdruk worden beoordeeld en worden opgenomen in de totale visuele weginspectie.

Een aantal boomgebreken staat bekend onder verschillende synoniemen. In de onderstaande tabel staan enkele veelgebruikte synoniemen. Om de bovenstaande lijst met boomgebreken niet langer te maken dan nodig wordt slechts één synoniem in de lijst opgenomen. Om de namen zo kort mogelijk te houden is een aantal veelgebruikte voorvoegsels, zoals ‘Probleem met …’ weggelaten.