Bijlage 1 Begrippenlijst
Activiteit
Een werkzaamheid ten behoeve van de realisatie van een object.
Een werkzaamheid ten behoeve van de realisatie van een object.
Algemene Bouwplaatskosten (ABK, indirecte bouwkosten)
Alle indirecte kosten die op grond van het ontbreken van een direct of indirect (opgenomen in een tarief) verband met het bouwwerk, dan wel uit overwegingen van praktische doelmatigheid, niet aan een asset kunnen worden doorberekend. Dit zijn bijvoorbeeld de kosten van het kantoor met inventaris, bedrijfsleiding, algemene en administratieve diensten of public relations.
Tijdgebonden niet-personele kosten van de opdrachtnemer (ON) die met de productie of de levering van een product of dienst zijn gemoeid. Deze kosten zijn niet aanwijsbaar toe te delen aan één of meerdere onderdelen uit de directe kosten benoemd.
Algemene kosten (AK, indirecte kosten)Alle indirecte kosten die op grond van het ontbreken van een direct of indirect (opgenomen in een tarief) verband met het bouwwerk, dan wel uit overwegingen van praktische doelmatigheid, niet aan een asset kunnen worden doorberekend. Dit zijn bijvoorbeeld de kosten van het kantoor met inventaris, bedrijfsleiding, algemene en administratieve diensten of public relations.
Asset
Zaak of entiteit met potentiële of daadwerkelijke waarde voor een organisatie. Ook wel beheerobject genoemd.
Zaak of entiteit met potentiële of daadwerkelijke waarde voor een organisatie. Ook wel beheerobject genoemd.
Bandbreedte
De bandbreedte wordt uitgedrukt in een onder- en bovenwaarde bij een aangegeven zekerheid. Met x% zekerheid ligt de waarde tussen a en b. Indien a en b bekend zijn, dan volgt daaruit x. Indien x bekend is, volgen a en b daaruit. Het synoniem is betrouwbaarheidsinterval. In de SSK-2018 wordt standaard een 70%-betrouwbaarheidsinterval gehanteerd, waarna de bijbehorende bandbreedte wordt afgeleid. Hiervan kan gemotiveerd worden afgeweken.
De bandbreedte wordt uitgedrukt in een onder- en bovenwaarde bij een aangegeven zekerheid. Met x% zekerheid ligt de waarde tussen a en b. Indien a en b bekend zijn, dan volgt daaruit x. Indien x bekend is, volgen a en b daaruit. Het synoniem is betrouwbaarheidsinterval. In de SSK-2018 wordt standaard een 70%-betrouwbaarheidsinterval gehanteerd, waarna de bijbehorende bandbreedte wordt afgeleid. Hiervan kan gemotiveerd worden afgeweken.
Bedrijfseconomische raming
Een raming van kosten die via het principe van de integrale kostprijs tot stand komt en rekening houdt met een bijdrage ten behoeve van een rendabele bedrijfsvoering. Deze integrale kostprijs is de kwantitatieve voorstelling van de doelmatig gebrachte offers (= kosten) die een producent of opdrachtnemer moet brengen bij de ruil van de door hem aangeboden goederen of diensten. Kortweg: een raming van de kostprijs die uitgaat van een redelijke winst plus een dekking van de aanvaarde risico’s voor de aannemende partijen.
Een raming van kosten die via het principe van de integrale kostprijs tot stand komt en rekening houdt met een bijdrage ten behoeve van een rendabele bedrijfsvoering. Deze integrale kostprijs is de kwantitatieve voorstelling van de doelmatig gebrachte offers (= kosten) die een producent of opdrachtnemer moet brengen bij de ruil van de door hem aangeboden goederen of diensten. Kortweg: een raming van de kostprijs die uitgaat van een redelijke winst plus een dekking van de aanvaarde risico’s voor de aannemende partijen.
Beheersmaatregelen
Maatregelen die de kans van optreden van het risico (%) en/of de gevolgkosten verlagen.
Maatregelen die de kans van optreden van het risico (%) en/of de gevolgkosten verlagen.
Beslisonzekerheid
De onzekerheid van de gekozen ontwerpoplossingen. De beslisonzekerheid bestaat uit de onzekerheid of er mogelijk andere ontwerpoplossingen zijn en de onduidelijkheid over de keuzes en voorkeuren van de opdrachtgever met betrekking tot die ontwerpoplossingen.
De onzekerheid van de gekozen ontwerpoplossingen. De beslisonzekerheid bestaat uit de onzekerheid of er mogelijk andere ontwerpoplossingen zijn en de onduidelijkheid over de keuzes en voorkeuren van de opdrachtgever met betrekking tot die ontwerpoplossingen.
Betrouwbaarheidsinterval
Zie bandbreedte.
Zie bandbreedte.
Bouwkosten (kostencategorie)
De kosten die zijn gemoeid met de fysieke realisatie van de in een asset te onderscheiden objecten.
De kosten die zijn gemoeid met de fysieke realisatie van de in een asset te onderscheiden objecten.
Budget
Het geld dat een financier reserveert voor de realisatie van de objecten. Het aan te houden budget bestaat uit de geraamde kosten plus (desgewenst) een onzekerheidsreserve en de reservering scopewijziging.
Het geld dat een financier reserveert voor de realisatie van de objecten. Het aan te houden budget bestaat uit de geraamde kosten plus (desgewenst) een onzekerheidsreserve en de reservering scopewijziging.
Bijzondere gebeurtenis
Mogelijke toekomstige gebeurtenis die invloed kan hebben op (de kosten van) de asset. Deze gebeurtenis kan gewenst of ongewenst zijn, en kan deels voorzienbaar (benoembaar) en deels onvoorzienbaar (onbenoembaar) zijn.
Mogelijke toekomstige gebeurtenis die invloed kan hebben op (de kosten van) de asset. Deze gebeurtenis kan gewenst of ongewenst zijn, en kan deels voorzienbaar (benoembaar) en deels onvoorzienbaar (onbenoembaar) zijn.
Contante waarde (CW)
Toekomstige kasstromen die naar een actuele waarde zijn teruggerekend met behulp van een discontovoet.
Toekomstige kasstromen die naar een actuele waarde zijn teruggerekend met behulp van een discontovoet.
Contractraming
De raming van de kosten die aansluit bij de scope van het contract.
De contractraming is een bedrijfseconomische raming met een eventuele correctie voor conjunctuureffecten en commerciële overwegingen (marktwerking). Een contractraming kan zowel aan opdrachtgevers als aan opdrachtnemerszijde worden opgesteld.
De raming van de kosten die aansluit bij de scope van het contract.
De contractraming is een bedrijfseconomische raming met een eventuele correctie voor conjunctuureffecten en commerciële overwegingen (marktwerking). Een contractraming kan zowel aan opdrachtgevers als aan opdrachtnemerszijde worden opgesteld.
Decompositie
Het ontleden van een asset in objecten. Een object kan worden ontleed in zijn samengestelde delen/componenten.
Het ontleden van een asset in objecten. Een object kan worden ontleed in zijn samengestelde delen/componenten.
Deterministische raming
Een raming van de kosten waarbij onzekerheden zijn opgenomen op basis van schatting zonder gebruik te maken kansverdelingen en statistische technieken.
Een raming van de kosten waarbij onzekerheden zijn opgenomen op basis van schatting zonder gebruik te maken kansverdelingen en statistische technieken.
Directe kosten benoemd
Kosten die rechtstreeks met de productie of levering van een product of dienst zijn gemoeid en aanwijsbaar aan een product of dienst zijn toe te rekenen.
Kosten die rechtstreeks met de productie of levering van een product of dienst zijn gemoeid en aanwijsbaar aan een product of dienst zijn toe te rekenen.
Directe kosten nader te detailleren
Toeslag op de directe kosten benoemd voor wel gedefinieerde maar nog niet volledig uitgewerkte onderdelen van het ontwerp of de aangenomen uitvoeringsmethode.
Toeslag op de directe kosten benoemd voor wel gedefinieerde maar nog niet volledig uitgewerkte onderdelen van het ontwerp of de aangenomen uitvoeringsmethode.
Discontovoet
Een percentage waarmee toekomstige kosten worden teruggerekend naar een actuele waarde.
Een percentage waarmee toekomstige kosten worden teruggerekend naar een actuele waarde.
Discrete verdeling
Een kansverdeling waarbij slechts een gelimiteerd aantal uitkomsten mogelijk is. Deze verdeling wordt gebruikt voor het beschrijven van de kans dat risico’s optreden. Daarbij zijn slechts twee uitkomsten mogelijk: het risico treedt op of het risico treedt niet op.
Een kansverdeling waarbij slechts een gelimiteerd aantal uitkomsten mogelijk is. Deze verdeling wordt gebruikt voor het beschrijven van de kans dat risico’s optreden. Daarbij zijn slechts twee uitkomsten mogelijk: het risico treedt op of het risico treedt niet op.
Driehoeksverdeling
Een kansdichtheidsfunctie waarmee de mogelijke voorkomende waardes van een variabele als continue kansverdeling wordt beschreven. In het rekenmodel gebeurt dit door opgave van de driehoeksverdeling met de laagste voorkomende waarde (L-waarde), de meest waarschijnlijke waarde (T-waarde, de topwaarde) en de hoogste voorkomende waarde (U-waarde).
Een kansdichtheidsfunctie waarmee de mogelijke voorkomende waardes van een variabele als continue kansverdeling wordt beschreven. In het rekenmodel gebeurt dit door opgave van de driehoeksverdeling met de laagste voorkomende waarde (L-waarde), de meest waarschijnlijke waarde (T-waarde, de topwaarde) en de hoogste voorkomende waarde (U-waarde).
Eenmalige kosten (indirecte bouwkosten)Engineeringskosten (kostencategorie)
Eenmalige niet-personele kosten van de opdrachtnemer (ON) die met de productie of de levering van een product of dienst zijn gemoeid. Deze kosten zijn niet aanwijsbaar toe te delen aan één of meerdere onderdelen uit de directe kosten benoemd.
De kosten van het ‘denkwerk’ op het gebied van ontwerp, de techniek en de daarmee verband houdende vakgebieden, het management en de beheersing. Tot deze post kunnen zowel de apparaatskosten van de opdrachtgever behoren (voor zover deze aan een asset worden toegerekend) als de kosten die door opdrachtnemer(s) gemaakt worden. Het gaat hierbij niet alleen om ontwerp en/of kwaliteitsbewaking, maar ook om bijvoorbeeld projectmanagement, contractmanagement en onderzoeken. Een deel van de engineeringskosten (management en beheersing) kan onder de Managementkosten ON (indirecte kosten) worden opgenomen voor zover engineering tijdens de uitvoering plaats vindt.
Equivalente jaarlijkse kosten
De jaarlijkse kosten voor een asset over zijn gehele levenscyclus beschouwd. Het is een indicator waarmee assets met verschillende levenscycli financieel met elkaar kunnen worden vergeleken. Voor de equivalente jaarlijkse kosten geldt als uitgangspunt dat het asset een oneindige herhaling van haar levenscyclus heeft.
De jaarlijkse kosten voor een asset over zijn gehele levenscyclus beschouwd. Het is een indicator waarmee assets met verschillende levenscycli financieel met elkaar kunnen worden vergeleken. Voor de equivalente jaarlijkse kosten geldt als uitgangspunt dat het asset een oneindige herhaling van haar levenscyclus heeft.
Financier
De natuurlijke of rechtspersoon die de opdrachtgever het budget ter beschikking stelt om een asset te kunnen realiseren. Deze persoon kan ook onderdeel zijn van de opdrachtgevende instantie.
De natuurlijke of rechtspersoon die de opdrachtgever het budget ter beschikking stelt om een asset te kunnen realiseren. Deze persoon kan ook onderdeel zijn van de opdrachtgevende instantie.
Gemiddelde waarde
Zie ‘Verwachtingswaarde’.
Zie ‘Verwachtingswaarde’.
Gevoeligheidsanalyse
Een overzicht van de kostendragers met de grootste invloed op de kosten na een probabilistische doorrekening van de raming.
Een overzicht van de kostendragers met de grootste invloed op de kosten na een probabilistische doorrekening van de raming.
Gerealiseerde kosten
Kosten voor een object die in het verleden zijn gerealiseerd of onherroepelijk verplicht zijn.
Kosten voor een object die in het verleden zijn gerealiseerd of onherroepelijk verplicht zijn.
Indirecte kosten
Kosten die wel bij een specifieke kostencategorie in een objectraming horen, maar die niet aan een van de specifieke onderdelen van dat object kunnen worden toegerekend.
Kosten die wel bij een specifieke kostencategorie in een objectraming horen, maar die niet aan een van de specifieke onderdelen van dat object kunnen worden toegerekend.
Instandhoudingskosten
Alle kosten die nodig zijn voor het in eigendom hebben, het in gebruik houden en amoveren van een object.
Alle kosten die nodig zijn voor het in eigendom hebben, het in gebruik houden en amoveren van een object.
Investeringskosten
Alle kosten die nodig zijn om een asset te realiseren.
Alle kosten die nodig zijn om een asset te realiseren.
Jaarfrequentie
Het aantal keer dat een activiteit wordt uitgevoerd in een jaar. Wanneer een activiteit minder dan 1 keer per jaar wordt uitgevoerd dan wordt de jaarfrequentie met een breuknotatie weergegeven (bij 1 keer per 5 jaar wordt de jaarfrequentie met ‘1/5’ weergegeven.
Het aantal keer dat een activiteit wordt uitgevoerd in een jaar. Wanneer een activiteit minder dan 1 keer per jaar wordt uitgevoerd dan wordt de jaarfrequentie met een breuknotatie weergegeven (bij 1 keer per 5 jaar wordt de jaarfrequentie met ‘1/5’ weergegeven.
Kans
Mogelijke gewenste gebeurtenis die invloed heeft op (de kosten van) een asset. Deze gebeurtenis kan benoemd of niet benoemd zijn. Dit is niet de kans van optreden maar bijvoorbeeld de kans op restwaarde staal of zandopbrengst.
Mogelijke gewenste gebeurtenis die invloed heeft op (de kosten van) een asset. Deze gebeurtenis kan benoemd of niet benoemd zijn. Dit is niet de kans van optreden maar bijvoorbeeld de kans op restwaarde staal of zandopbrengst.
Kansdichtheidsfunctie
Een mathematische of grafische beschrijving van de kansverdeling van een continue kansvariabele, met op de x-as de waarde (bij ramingen vaak de prijs of hoeveelheid) en op de y-as de kans van optreden.
Een mathematische of grafische beschrijving van de kansverdeling van een continue kansvariabele, met op de x-as de waarde (bij ramingen vaak de prijs of hoeveelheid) en op de y-as de kans van optreden.
Kans van optreden
Een maat voor de waarschijnlijkheid van optreden van een gebeurtenis of waarde uitgedrukt in een percentage.
Een maat voor de waarschijnlijkheid van optreden van een gebeurtenis of waarde uitgedrukt in een percentage.
Kostencategorie
De unieke ordening van een SSK raming in bouwkosten, vastgoedkosten, engineeringskosten en overige bijkomende kosten.
De unieke ordening van een SSK raming in bouwkosten, vastgoedkosten, engineeringskosten en overige bijkomende kosten.
Kostengroep
De verdeling in typen kosten per kostencategorie. Deze zijn onderverdeeld in voorziene kosten (bestaande uit directe kosten benoemd en directe kosten nader te detailleren), indirecte kosten en risicoreservering.
De verdeling in typen kosten per kostencategorie. Deze zijn onderverdeeld in voorziene kosten (bestaande uit directe kosten benoemd en directe kosten nader te detailleren), indirecte kosten en risicoreservering.
Kostenrapportage
Een rapportage waarin alle relevante documenten en aanverwante zaken zijn opgenomen die tijdens het ontwerp- en ramingsproces ontstaan en/of worden gebruikt. De kostenrapportage moet zodanig zijn opgebouwd dat de ‘geschiedenis’ van de raming exact is te reconstrueren.
Een rapportage waarin alle relevante documenten en aanverwante zaken zijn opgenomen die tijdens het ontwerp- en ramingsproces ontstaan en/of worden gebruikt. De kostenrapportage moet zodanig zijn opgebouwd dat de ‘geschiedenis’ van de raming exact is te reconstrueren.
Kostenkengetal
Kenmerkende kosten per eenheid (stuks, m2, m1, enzovoort) van het gehele bouwwerk of een onderdeel daarvan. Een kostenkengetal is representatief voor één oplossingsrichting (functioneel of technisch). Een kostenkengetal heeft altijd een bandbreedte.
Kenmerkende kosten per eenheid (stuks, m2, m1, enzovoort) van het gehele bouwwerk of een onderdeel daarvan. Een kostenkengetal is representatief voor één oplossingsrichting (functioneel of technisch). Een kostenkengetal heeft altijd een bandbreedte.
Kwantificeren (van risico’s)
Het in concrete getallen aangeven van de kans op (percentage) en het gevolg van (bedrag) het optreden van een bepaalde ongewenste bijzondere gebeurtenis.
Het in concrete getallen aangeven van de kans op (percentage) en het gevolg van (bedrag) het optreden van een bepaalde ongewenste bijzondere gebeurtenis.
Levenscyclus
De opeenvolgende fasen van een object waaronder de initiatiefase, realisatiefase, gebruiksfase en uiteindelijk de sloop- en/of vervangingsfase.
De opeenvolgende fasen van een object waaronder de initiatiefase, realisatiefase, gebruiksfase en uiteindelijk de sloop- en/of vervangingsfase.
Levenscycluskosten
Het totaal aan investerings- en instandhoudingskosten van een asset gedurende een vastgestelde periode terwijl het de beoogde prestatie vervult.
Het totaal aan investerings- en instandhoudingskosten van een asset gedurende een vastgestelde periode terwijl het de beoogde prestatie vervult.
L-, T- en U-waarden
Laagste waarde, topwaarde (modale waarde) en uiterste waarde bij een kansverdeling. De L- en U-waarden zijn invoerwaarden voor de spreiding bij een onderdeel van de raming.
Laagste waarde, topwaarde (modale waarde) en uiterste waarde bij een kansverdeling. De L- en U-waarden zijn invoerwaarden voor de spreiding bij een onderdeel van de raming.
Managementkosten ON (indirecte bouwkosten)
Tijdgebonden en niet tijdgebonden personele kosten van de opdrachtnemer (ON) tijdens de uitvoering, die met de productie of de levering van een product of dienst zijn gemoeid. Deze kosten zijn niet aanwijsbaar toe te delen aan één of meerdere onderdelen uit de directe kosten benoemd. Het gaat hierbij om bijvoorbeeld de inzet van de projectdirecteur, projectmanager, projectsecretariaat en producten als een planning, projectplan, kwaliteitsplan en risicodossier.
Meest waarschijnlijke waarde
Zie ‘Modale waarde’.
Zie ‘Modale waarde’.
Middelste waarde
De middelste waarde (mediaan) van alle berekende uitkomsten van een simulatie.
De middelste waarde (mediaan) van alle berekende uitkomsten van een simulatie.
Modale waarde
De meest voorkomende waarde (modus) van alle berekende uitkomsten van een simulatie.
De meest voorkomende waarde (modus) van alle berekende uitkomsten van een simulatie.
Normale onzekerheid
De onzekerheid over wat uiteindelijk de werkelijke hoogte van een invoerwaarde zal zijn als gevolg van het ontbreken van informatie die nodig is om een adequate inschatting van de waarde te doen. Deze onzekerheid wordt uitgedrukt in een spreiding op de invoerwaarde en komt tot uitdrukking in de probabilistische simulatie.
De onzekerheid over wat uiteindelijk de werkelijke hoogte van een invoerwaarde zal zijn als gevolg van het ontbreken van informatie die nodig is om een adequate inschatting van de waarde te doen. Deze onzekerheid wordt uitgedrukt in een spreiding op de invoerwaarde en komt tot uitdrukking in de probabilistische simulatie.
Object
Een voorwerp dat uit materialen en onderdelen tot een geheel wordt samengevoegd.
Een voorwerp dat uit materialen en onderdelen tot een geheel wordt samengevoegd.
Objectenbibliotheek
Een ordening van eenduidige objecten en onderdelen daarvan waaraan kennis is gekoppeld.
Een ordening van eenduidige objecten en onderdelen daarvan waaraan kennis is gekoppeld.
Objectkosten
De kosten die gemoeid zijn met het maken van een object, met daarin opgenomen alle kostengroepen en -categorieën die de SSK-2018methodiek voorstelt.
De kosten die gemoeid zijn met het maken van een object, met daarin opgenomen alle kostengroepen en -categorieën die de SSK-2018methodiek voorstelt.
Objectoverstijgende risicoreservering
Het deel van de risicoreservering dat niet aan een object is toe te wijzen maar wel onderdeel van de scope is. Indien ervoor wordt gekozen om alle benoemde risico’s (vanuit een risicosessie) bijeen te houden, kan worden gekozen om deze gezamenlijk onder de objectoverstijgende risicoreservering op te nemen. Het verschil tussen de deterministische raming en de probabilistische raming (de verschuiving) wordt ook opgenomen in de objectoverstijgende risicoreservering. Op het kostenoverzicht zijn de objectoverstijgende risicoreservering en verschuiving apart inzichtelijk gemaakt.
Het deel van de risicoreservering dat niet aan een object is toe te wijzen maar wel onderdeel van de scope is. Indien ervoor wordt gekozen om alle benoemde risico’s (vanuit een risicosessie) bijeen te houden, kan worden gekozen om deze gezamenlijk onder de objectoverstijgende risicoreservering op te nemen. Het verschil tussen de deterministische raming en de probabilistische raming (de verschuiving) wordt ook opgenomen in de objectoverstijgende risicoreservering. Op het kostenoverzicht zijn de objectoverstijgende risicoreservering en verschuiving apart inzichtelijk gemaakt.
Opdrachtgever
De natuurlijke of rechtspersoon (bijvoorbeeld een overheidsinstantie) die de opdracht geeft voor het uitvoeren van werkzaamheden en voor wiens rekening de asset wordt uitgevoerd. De opdrachtgever kan verantwoordelijkheden hebben gedelegeerd naar een persoon die opdracht geeft voor het opstellen van de kostenraming. Het kan bijvoorbeeld gaan om een politiek verantwoordelijke, een projectleider, een bedrijfsleider of de directie van een bouwbedrijf.
De natuurlijke of rechtspersoon (bijvoorbeeld een overheidsinstantie) die de opdracht geeft voor het uitvoeren van werkzaamheden en voor wiens rekening de asset wordt uitgevoerd. De opdrachtgever kan verantwoordelijkheden hebben gedelegeerd naar een persoon die opdracht geeft voor het opstellen van de kostenraming. Het kan bijvoorbeeld gaan om een politiek verantwoordelijke, een projectleider, een bedrijfsleider of de directie van een bouwbedrijf.
Opdrachtnemer
De natuurlijke of rechtspersoon (bijvoorbeeld een bouwondernemer) die zich door middel van een overeenkomst jegens de opdrachtgever verbonden heeft tot het verrichten van werkzaamheden ter uitvoering van (een onderdeel van) de asset.
De natuurlijke of rechtspersoon (bijvoorbeeld een bouwondernemer) die zich door middel van een overeenkomst jegens de opdrachtgever verbonden heeft tot het verrichten van werkzaamheden ter uitvoering van (een onderdeel van) de asset.
Onzekerheden
Zie begrippen beslisonzekerheid, normale onzekerheid en risico’s.
Zie begrippen beslisonzekerheid, normale onzekerheid en risico’s.
Onzekerheidsbijdrage(n)
De mate waarin een invoerwaarde (stochast) bijdraagt aan de totale onzekerheid.
De mate waarin een invoerwaarde (stochast) bijdraagt aan de totale onzekerheid.
Onzekerheidsreserve
De dekking die de overschrijdingskans van de kosten afstemt op het gewenste risicoprofiel. Vaststellen van dit bedrag is de verantwoordelijkheid van de opdrachtgever (zie ook reservering scopewijziging). Het verschil tussen een overschrijdingskans (uitgedrukt in percentiel, Pxx) en de deterministische waarde. Het kan ook negatief zijn.
De dekking die de overschrijdingskans van de kosten afstemt op het gewenste risicoprofiel. Vaststellen van dit bedrag is de verantwoordelijkheid van de opdrachtgever (zie ook reservering scopewijziging). Het verschil tussen een overschrijdingskans (uitgedrukt in percentiel, Pxx) en de deterministische waarde. Het kan ook negatief zijn.
Overige bijkomende kosten (kostencategorie)
Deze categorie omvat alle kosten die niet tot de bouwkosten, vastgoedkosten of engineeringskosten gerekend kunnen worden, maar wel tot de raming behoren.
Deze categorie omvat alle kosten die niet tot de bouwkosten, vastgoedkosten of engineeringskosten gerekend kunnen worden, maar wel tot de raming behoren.
Prijspeil
De datum die in een raming voor de prijzen, normen en kostenkengetallen is gehanteerd. Meestal is dit de datum die is gekoppeld aan de gebruikte (kostprijs-/norm)bestanden.
De datum die in een raming voor de prijzen, normen en kostenkengetallen is gehanteerd. Meestal is dit de datum die is gekoppeld aan de gebruikte (kostprijs-/norm)bestanden.
Probabilistische raming
Een raming van de kosten waarbij onzekerheden zijn opgenomen, gebruikmakend van kansverdelingen en statistische technieken.
Een raming van de kosten waarbij onzekerheden zijn opgenomen, gebruikmakend van kansverdelingen en statistische technieken.
Raming
Een berekening van de verwachte kosten van één of meerdere objecten.
Een berekening van de verwachte kosten van één of meerdere objecten.
Reële kosten
Kosten waarin geen verwachtingen voor inflatie zijn opgenomen, uitgedrukt met een prijspeil.
Kosten waarin geen verwachtingen voor inflatie zijn opgenomen, uitgedrukt met een prijspeil.
Referentieraming
De raming die dient als referentie waarnaar bij mutaties van ramingen wordt gerefereerd in onder andere de kostenrapportage.
De raming die dient als referentie waarnaar bij mutaties van ramingen wordt gerefereerd in onder andere de kostenrapportage.
Reservering scopewijzigingen
Reservering door de opdrachtgever/financier voor (forse) onvoorziene uitgaven als gevolg van wijzigingen van, of toevoegingen aan, de assetscope die van buitenaf komen. Hierbij kan gedacht worden aan aangescherpte milieuwetgeving of politieke besluiten.
Reservering door de opdrachtgever/financier voor (forse) onvoorziene uitgaven als gevolg van wijzigingen van, of toevoegingen aan, de assetscope die van buitenaf komen. Hierbij kan gedacht worden aan aangescherpte milieuwetgeving of politieke besluiten.
Risico
Bijzondere gebeurtenis die ongewenst is en invloed heeft op (de kosten van) de asset. Deze gebeurtenis kan benoemd of niet benoemd zijn.
Bijzondere gebeurtenis die ongewenst is en invloed heeft op (de kosten van) de asset. Deze gebeurtenis kan benoemd of niet benoemd zijn.
Risicoreservering
Een financiële reservering ter dekking van de normale onzekerheden en de risico’s van de asset. Afwijkingen die na vaststelling van deze reservering binnen de scope kunnen worden opgelost, moeten uit deze reservering worden betaald. Voor wijzigingen buiten de scope (beslisonzekerheid) moeten de financiële afspraken worden aangepast. Deze wijzigingen worden niet betaald uit de risicoreservering.
Een financiële reservering ter dekking van de normale onzekerheden en de risico’s van de asset. Afwijkingen die na vaststelling van deze reservering binnen de scope kunnen worden opgelost, moeten uit deze reservering worden betaald. Voor wijzigingen buiten de scope (beslisonzekerheid) moeten de financiële afspraken worden aangepast. Deze wijzigingen worden niet betaald uit de risicoreservering.
Scope
De omvang of reikwijdte van de asset. De scope omvat enerzijds de specificaties die op dat moment zijn vastgesteld en anderzijds de door opdrachtgevende en opdrachtnemende partijen geaccepteerde technische oplossing (het ontwerp) op basis van die specificaties. Specificatie en oplossing zijn samen de basis voor de kostenraming.
De omvang of reikwijdte van de asset. De scope omvat enerzijds de specificaties die op dat moment zijn vastgesteld en anderzijds de door opdrachtgevende en opdrachtnemende partijen geaccepteerde technische oplossing (het ontwerp) op basis van die specificaties. Specificatie en oplossing zijn samen de basis voor de kostenraming.
Spreiding
Het verschil tussen de laagste (L-waarde) en de meest waarschijnlijke waarde (T-waarde) of tussen de meest waarschijnlijke waarde (T-waarde) en uiterste (U-waarde). De spreiding op de invoerwaarden, uitgedrukt als percentage.
Het verschil tussen de laagste (L-waarde) en de meest waarschijnlijke waarde (T-waarde) of tussen de meest waarschijnlijke waarde (T-waarde) en uiterste (U-waarde). De spreiding op de invoerwaarden, uitgedrukt als percentage.
Standaardafwijking (standaarddeviatie)
Een maat voor de spreiding van een variabele, vaak aangeduid met de Griekse letter σ (sigma).
Een maat voor de spreiding van een variabele, vaak aangeduid met de Griekse letter σ (sigma).
Total Cost of Ownerschip (TCO)
De totale cumulatieve directe en indirecte kosten voor de eigenaar van een asset gedurende de gehele levensduur vanaf aanleg tot aan vervanging en/of sloop, terwijl het de beoogde prestatie vervult.
De totale cumulatieve directe en indirecte kosten voor de eigenaar van een asset gedurende de gehele levensduur vanaf aanleg tot aan vervanging en/of sloop, terwijl het de beoogde prestatie vervult.
Uitvoeringskosten (indirecte bouwkosten)
Tijdgebonden personele kosten van de opdrachtnemer (ON) tijdens de uitvoeringsfase, voor de directe aansturing op het werk van het bouwend personeel dat met de productie of de levering van een product of dienst zijn gemoeid. Hieronder valt ook de werkvoorbereiding, kwaliteitsborging en maatvoering. Deze kosten zijn niet aanwijsbaar toe te delen aan één of meerdere onderdelen uit de directe kosten benoemd.
Variatiecoëfficiënt
Het quotiënt van de standaardafwijking en de verwachtingswaarde (standaardafwijking/verwachtingswaarde). Hiermee wordt in één waarde de relatieve spreidingsmaat van de verdeling weergegeven.
Het quotiënt van de standaardafwijking en de verwachtingswaarde (standaardafwijking/verwachtingswaarde). Hiermee wordt in één waarde de relatieve spreidingsmaat van de verdeling weergegeven.
Vastgoedkosten (kostencategorie)
Alle kosten die nodig zijn voor de verwerving van het vastgoed, voor zover deze betrekking hebben op het verwerven van het eigendom van en/of het beheerrecht over het terrein met eventueel hierop aanwezige bouwwerken. Hiertoe behoort ook de nadeelcompensatie.
Alle kosten die nodig zijn voor de verwerving van het vastgoed, voor zover deze betrekking hebben op het verwerven van het eigendom van en/of het beheerrecht over het terrein met eventueel hierop aanwezige bouwwerken. Hiertoe behoort ook de nadeelcompensatie.
Verschuiving
Het resultaat van de verwachtingswaarde (gemiddelde waarde) minus de meest waarschijnlijke waarde.
Het resultaat van de verwachtingswaarde (gemiddelde waarde) minus de meest waarschijnlijke waarde.
Verwachtingswaarde
De som van alle waarnemingen gedeeld door het aantal waarnemingen (ook wel aangeduid met μ, gemiddelde waarde of mean). Het gaat om het rekenkundig gemiddelde van een kansverdeling.
De som van alle waarnemingen gedeeld door het aantal waarnemingen (ook wel aangeduid met μ, gemiddelde waarde of mean). Het gaat om het rekenkundig gemiddelde van een kansverdeling.
Voorziene kosten
De kosten die ten tijde van het opstellen van de raming voorzien zijn op grond van de voorliggende specificaties en het ontwerp (die samen de scope vormen).
De kosten die ten tijde van het opstellen van de raming voorzien zijn op grond van de voorliggende specificaties en het ontwerp (die samen de scope vormen).
Whole Life Costs (WLC)
De totale kosten en baten van een object gedurende de gehele levensduur vanaf aanleg tot aan vervanging en/of sloop, niet alleen voor de objecteigenaar maar voor de gehele samenleving, waarbij ook inbegrepen milieukosten en sociale kosten (ook wel externe kosten of externe effecten genoemd). Een deel van de WLC valt binnen de SSK.
De totale kosten en baten van een object gedurende de gehele levensduur vanaf aanleg tot aan vervanging en/of sloop, niet alleen voor de objecteigenaar maar voor de gehele samenleving, waarbij ook inbegrepen milieukosten en sociale kosten (ook wel externe kosten of externe effecten genoemd). Een deel van de WLC valt binnen de SSK.
Winst & risico (indirecte kosten)
Het bedrag dat voor belasting overblijft nadat alle kosten en betalingen verrekend zijn die met de realisatie van het asset samenhangen. Dit betreft vooral de bedrijfsvoeringsrisico’s (ondernemersrisico) zoals ziekte van een personeelslid of onverzekerde schades. Specifieke projectrisico’s worden niet onder winst & risico opgenomen maar in de risicoreservering.
Het bedrag dat voor belasting overblijft nadat alle kosten en betalingen verrekend zijn die met de realisatie van het asset samenhangen. Dit betreft vooral de bedrijfsvoeringsrisico’s (ondernemersrisico) zoals ziekte van een personeelslid of onverzekerde schades. Specifieke projectrisico’s worden niet onder winst & risico opgenomen maar in de risicoreservering.