Onderhoud
Bij het onderhoud van drukke straten stellen omwonenden en neringdoenden veelal dwingend de vraag de periode van afsluiting zo kort mogelijk te houden. Wanneer er geen leidingsystemen hoeven te worden aangepast en er alleen sprake is van herstraten, luidt de eis: de dagelijks op te nemen hoeveelheid bestrating dezelfde dag herstraten. Een dergelijk uitgangspunt resulteert veelal in een uitvoering volgens ambachtelijke methoden met zwaar handwerk (oprolwerk).
Aanbeveling
Herstraten moet uit ergonomische overwegingen grootschaliger worden aangepakt, waarbij meer werk machinaal wordt uitgevoerd.
Herstraten moet uit ergonomische overwegingen grootschaliger worden aangepakt, waarbij meer werk machinaal wordt uitgevoerd.
Bij het onderhoud van bestratingen kunnen drie situaties worden onderscheiden:Bij klein onderhoud wordt de bestrating plaatselijk gerepareerd. Dit type onderhoud betreft doorgaans niet meer dan een tiental vierkante meters per situatie (waarbij soms enige reparaties op korte afstand van elkaar worden verricht). Klein onderhoud wordt door kleine ploegen op ambachtelijke wijze uitgevoerd. Het vergt vakmanschap om goed reparatiewerk te leveren.
- klein onderhoud (reparatie);
- onderhoud (waaronder oprolwerk);
- groot onderhoud.
Bij onderhoud wordt de hele bestrating opgebroken en na het schoonmaken van de stenen weer op haar plaats aangebracht. Wanneer de op te nemen hoeveelheid bestrating dezelfde dag weer wordt aangebracht, is er sprake van oprolwerk. Voor de gebruikers van de bestrating is oprolwerk het meest acceptabel. De aannemer wordt hierdoor echter gedwongen het straatwerk kleinschalig uit te voeren. De arbeidsomstandigheden zijn hiermee niet gediend. De enige machines die bij kleinschalig werk kunnen worden gebruikt, zijn de stenenschrapmachine en de trilplaat. Beide zijn verre van mensvriendelijk.
Conclusie
Herstraten in de vorm van oprolwerk is niet mensvriendelijk en dient daarom te worden voorkomen.
Aanbeveling
Onderhoud, waaronder herstraten in de vorm van oprolwerk, dient waar mogelijk te worden vervangen door groot onderhoud.
Groot onderhoud, waarbij de hele bestrating wordt opgenomen, kan mensvriendelijk worden aangepakt. Het bestaande straatwerk kan machinaal worden opgenomen en de stenen kunnen in grote hoeveelheden worden schoongemaakt. Bij het opnieuw onder profiel brengen kan het zandbed met beter gereedschap dan kruiwagen en schop worden aangevuld tot de vereiste hoogte. Het opnieuw stellen van banden en het herplaatsen van de stenen kunnen machinaal worden uitgevoerd.
Conclusie
Groot onderhoud kan grotendeels met machines worden uitgevoerd, waardoor de arbeidsomstandigheden worden geoptimaliseerd.
Bij groot onderhoud kunnen ook werkzaamheden aan leidingen onder de bestrating worden uitgevoerd. Voor het vernieuwen en/of uitbreiden van de leidingsystemen kan machinaal worden ontgraven en aangevuld. Bovendien bestaat de mogelijkheid een fundering voor het straatwerk aan te brengen (zie hiervoor C.R.O.W-publikatie 25 ‘Handleiding ontwerp van wegen in betonsteen’). Wanneer op de funderingslagen een laag goed brekerzand wordt aangebracht, worden eveneens de arbeidsomstandigheden verbeterd voor de man die de straatlaag uitvlakt.
[ link ]
Figuur 21. Proef met machinaal herstraten: het opnemen van de bestrating en het in de schudbak gooien
[ link ]
Figuur 22. Proef met machinaal straten: de stenen uit de schudbak worden met de hand op de lopende band gelegd in lagen die de machine kan pakken