Heeft u vragen? U kunt ons ook bellen op tel: 0318-695315

Handboek sociale veiligheid in de verplaatsingsketen
Deze tekst is gepubliceerd op 19-12-12

Metro

Rotterdam en Amsterdam zijn de twee steden die al lang een metro hebben. Den Haag heeft sinds kort ook ondergronds openbaar vervoer door de ingebruikname van de tramtunnel. De inrichting van de Tramtunnel Den Haag is een goed voorbeeld van aantrekkelijke en sociaal veilige ondergrondse haltes: mooi materiaalgebruik (hout), kleuren, licht, posters en levendigheid.
Gemeentelijk Vervoerbedrijf Utrecht
Een aantal jaren geleden hebben het Gemeentelijk Vervoerbedrijf Utrecht (GVU) en het Bestuur Regio Utrecht (BRU) besloten tot een gezamenlijke aanpak van de veiligheid in en om de bussen. Alle bussen zijn voorzien van camera's, er is personeel aangesteld dat VIC-diensten draait (veiligheid, informatie en controle) en er zijn medewerkers gekomen die dagelijks toezicht houden op wat er buiten en in de bussen plaatsvindt. Verder zijn er goede afspraken met de politie en justitie gemaakt, waardoor een lik-op-stukaanpak mogelijk is en er ook gezamenlijk acties kunnen worden ondernomen om overlast in de bussen te voorkomen. Dankzij deze maatregelen is het aantal incidenten aanzienlijk afgenomen.

[ link ]

Figuur 4.02. Station Grote Markt, Den Haag

De veiligheid op de metrostations en in de metro in Rotterdam en Amsterdam liet lange tijd te wensen over. Beide steden zijn eind jaren negentig overgegaan tot een actieve aanpak van de onveiligheid. Deze heeft tot positieve resultaten geleid.
Aanpak RET Rotterdam
De aanpak van de RET betreft onder andere intensivering van toezicht door een gecombineerde inzet van mensen en techniek. Sinds 2002 zijn alle metrostations in de Rotterdamse regio, ondergronds én bovengronds, voorzien van camera's, zo'n 1100 stuks! De beelden op de metrostations worden 24 uur per dag in de gaten gehouden door gespecialiseerde cameratoezichthouders die direct hulp kunnen inroepen als dat nodig is. In 2004 zijn er vanwege de invoering van de toegangspoortjes zelfs camera's bijgeplaatst.
Op de metrostations zijn er metrobeheerders. Naast de beheerders voeren zogenaamde BOA's (Buitengewoon Opsporings Ambtenaar) controles uit in bus, tram en metro. De BOA's controleren niet alleen, zij zijn ook bevoegd boetes uit te schrijven en personen aan te houden. De BOA's bieden ondersteuning bij incidenten en werken nauw samen met politie en justitie.
Daarnaast staan er op alle stations SOS-zuilen. Reizigers kunnen via deze zuilen direct contact leggen met de Centrale Verkeersleiding. De SOS-zuilen staan onder direct cameratoezicht.
[ link ]

Figuur 4.03. SOS-zuil

Aanpak Gemeentevervoerbedrijf Amsterdam (GVB)
De aanpak van het GVB omvat diverse preventieve en repressieve activiteiten. Er is meer menselijk toezicht (BOA's) gekomen, er is cameratoezicht ingesteld, het aantal zwartrijders is door kaartcontrole teruggedrongen, er is een intensieve aanpak van zakkenrollers ingezet, de medewerkers hebben weerbaarheidstrainingen gehad. Het resultaat is een daling van het aantal incidenten. Ook het gevoel van veiligheid onder reizigers en GVB-medewerkers is verbeterd.
Belangrijk aandachtspunt is verder het schoon en heel houden van het materieel en de stations. De komende jaren is het oudste metromaterieel aan de beurt voor vernieuwing. Bussen, trams en metro's worden via de wasstraten schoongehouden. Iedere nacht maken schoonmaakploegen het interieur van de voertuigen schoon. De stations worden eveneneens dagelijks gereinigd. Bij de keuze van het interieur van nieuw materieel wordt er rekening mee gehouden dat dit op een efficiënte wijze kan worden onderhouden.
Graffiti is een grote vervuiler en kostenpost. Uitganspunten daarvoor zijn:
  • binnen 24 uur verwijderen van voertuigen en stations;
  • speciale materialen gebruiken die snel verwijderen mogelijk maken;
  • scherp toezicht houden bij stallingen van voertuigen en een lik-op-stukbeleid bij aanhoudingen van daders.
Via veertig beeldschermen in een observatiecentrale houden GVB-medewerkers het hele metrosysteem in het oog. Reizigers kunnen via de spreekverbindingen op de stations direct contact opnemen met de centrale.
De veiligheid in de metro wordt nog verder uitgebreid door het afsluiten van metrostations met toegangspoortjes en het uitbreiden van het aantal camera's van 250 naar 700.
[ link ]

Figuur 4.04. Schoonhouden van de openbare ruimte

[ link ]

Figuur 4.05. Veiligheid op stations