Informatiebehoefte doelgroepen

De doelgroep van parkeerverwijssystemen bestaat uit automobilisten die willen parkeren. Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat 70% van de automobilisten het parkeerverwijssysteem opmerkt, maar dat slechts 10% tot 15% van hen zich door de aangeboden informatie laat leiden. Het is van belang inzicht te krijgen in de behoefte van parkeerders aan informatie om zo het parkeerverwijssysteem optimaal te kunnen inzetten. Parkeerders zijn daarbij op basis van kenmerken nader te verdelen naar subdoelgroepen. Deze kenmerken zijn: de frequentie van centrumbezoek, reden van centrumbezoek, parkeerduur, bekendheid met de plaatselijke situatie, leeftijd en sekse van de parkeerder.

Frequente versus incidentele parkeerders
De bekendheid met de situatie ter plaatse bepaalt in grote mate de informatiebehoefte. Frequente centrumbezoekers zullen zich minder laten leiden door parkeerverwijssystemen dan incidentele bezoekers. Zij kennen het centrum, weten welke parkeergarages en -terreinen zich het dichtst bij het bezoekdoel bevinden en weten (waarschijnlijk) ook wat de kans op een parkeerplaats is.

Een belangrijk knelpunt is dat frequente parkeerders minder informatie nodig hebben dan de incidentele parkeerders. Zij zijn geneigd de borden van het parkeerverwijssysteem te negeren, ook als deze wel relevante informatie voor hen bevatten. Zij negeren borden zelfs wanneer de vertrouwde parkeerlocatie vol is of als er congestie is op de route naar de parkeerlocatie. Frequente parkeerders die vaker gebruikmaken van parkeerverwijssystemen of algemene route-informatiesystemen waarderen het kwaliteitsniveau wel meer dan incidentele gebruikers.

Woon-werkverkeer en zakelijk verkeer versus recreatief/toeristisch verkeer
Als het gaat om de reden van (centrum)bezoek zijn parkeerders onder te verdelen in:

• woon-werkbezoekers;
• zakelijke bezoekers;
• recreatieve bezoekers.

Woon-werkbezoekers zijn over het algemeen goed bekend met de verkeerssituatie en parkeermogelijkheden in (een deel van) de stad. Deze doelgroep zal daarom in beperkte mate te geleiden zijn met route-informatie. VOL/ VRIJ-aanduidingen daarentegen zullen door deze doelgroep wel worden benut. Woonwerkbezoekers parkeren meestal op dezelfde parkeerlocatie en zullen alleen uitwijken naar een andere locatie als die parkeerlocatie vol is. Extra (incidentele) informatie over bijvoorbeeld vertrektijden vanaf een P+R-parkeerplaats of de verkeerssituatie kan voor deze doelgroep wel interessant zijn.

Zakelijke en recreatieve bezoekers brengen meestal korte bezoeken aan een stad en willen graag dicht bij hun bestemming parkeren. Onder het recreatief verkeer vallen ook de toeristen die vaak een dag lang de stad bezoeken. Omdat deze groepen minder kennis hebben van de plaatselijke situatie, maken ze meer gebruik van de parkeerverwijzingen en laten zij zich bovendien in hogere mate geleiden door parkeerverwijssystemen.

Bezoekers van grote publiekstrekkers als evenementen parkeren meestal een dagdeel of de hele dag en komen en gaan in een korte tijdsspanne. Dit stelt hoge eisen aan het parkeerverwijssysteem. Het moet snel kunnen reageren op wijzigingen in de parkeersituatie en in staat zijn alternatieve routes/locaties aan 269 te bieden. Over het algemeen geldt dat naarmate men minder bekend is met de situatie, men meer gebruikmaakt van de aangeboden parkeerverwijzingen.

Ten aanzien van de parkeerduur kan worden gesteld dat woon-werkbezoekers en toeristen vaker lang parkeren. Daarom zullen deze parkeerders eerder parkeren op parkeerplaatsen tegen een lager tarief en mogelijk op grotere afstand van de bestemming dan de zakelijke en de recreatieve bezoekers. Recreanten brengen immers vaak korte of middellange bezoeken aan een stad en willen daarom graag dichter bij de bestemming parkeren en zijn bereid meer te betalen.

Oudere versus jongere parkeerders
Ouderen hebben over het algemeen meer moeite met het opnemen van kennis en het aanleren van vaardigheden. Als de kennis of vaardigheid echter eenmaal in het geheugen aanwezig is, is het vermogen tot herinnering beter dan bij jongeren. Andere gevolgen van ouder worden zijn een algehele vertraging bij de taakuitvoering, een grotere kans op storingen in het werkgeheugen en een grotere moeite met visueel zoeken als gevolg van een verminderd oriëntatievermogen. VOL/VRIJ-aanduidingen zijn daarom het meest veilig aangezien deze voor minder mentale belasting zorgen dan andere dynamische aanduidingen. Hierbij mag worden aangenomen dat een automobilist beschikt over een bepaalde hoeveelheid minimale vaardigheden. Net als andere verkeersvoorzieningen moet een parkeerverwijssysteem zodanig zijn ontworpen dat ook automobilisten met een functiebeperking het systeem kunnen gebruiken (mits ze over de minimale vaardigheden beschikken).

Mannelijke versus vrouwelijke parkeerders
Mannen en vrouwen onderscheiden zich in geringe mate als het gaat om het gebruik van parkeerverwijssystemen. Het belangrijkste verschil tussen mannen en vrouwen op het gebied van het verwerken van informatie is aan de ene kant het beter ontwikkelde ruimtelijk inzicht van de man en aan de andere kant het beter ontwikkelde perifeer gezichtsveld van de vrouw. De hersengedeelten die het ruimtelijk inzicht realiseren, zijn bij mannen geconcentreerd in de rechter hersenhelft. Bij vrouwen zijn die hersengedeelten verdeeld over beide hersenhelften, hetgeen verklaart waarom vrouwen meer moeite hebben met het onderscheiden van links en rechts en waarom zij onderweg meer dingen om zich heen zien.

Een ander onderscheid tussen mannen en vrouwen ten aanzien van informatieverwerking is de route- versus de oriëntatiestrategie. Mannen volgen meestal de routestrategie: zij richten zich op informatie over de route en zien liever een routekaart. Vrouwen bedienen zich meer van de oriëntatiestrategie: zij maken gebruik van globale referentiepunten om zich te kunnen oriënteren. Als gevolg hiervan zal de gemiddelde vrouw eerder gebruikmaken van een parkeerverwijssysteem dan een man.

Nederlandse versus buitenlandse parkeerders
Een ander verschil in de manier van verwerken van informatie is te zien tussen Nederlanders en buitenlanders. Een buitenlander zal meer moeite hebben de informatie te verwerken via de Nederlandse taal dan wanneer de informatie in symbolen en pictogrammen/iconen wordt verstrekt. Hierbij moet wel worden opgemerkt dat de interpretatie van symbolen, pictogrammen en dergelijke cultuurgebonden is.