Heeft u vragen? U kunt ons ook bellen op tel: 0318-695315

Toelichting bij Model Basisovereenkomst en UAV-GC 2025
Deze tekst is gepubliceerd op 25-11-24

§ 12 Veiligheid en gezondheid

Voor de tekst van paragraaf 12 UAV-GC 2005 klik hier

Algemeen
Sinds het verschijnen van de UAV 1989 heeft de aandacht voor de veiligheid en gezondheid op en rond de bouwplaats een grote vlucht genomen. § 6 leden 16 en 16a UAV 2012, de enige bepalingen in de UAV 2012 die op deze problematiek betrekking hebben, worden in de praktijk vaak aangevuld met nadere bepalingen. Deze bepalingen zijn terug te voeren op wet- en regelgeving en verplichten de Opdrachtnemer tot een meer systematisch en meer controleerbaar waarborgen van veiligheids- en gezondheidsaspecten. In sommige in de praktijk gehanteerde administratieve voorwaarden is die wet- en regelgeving uitgewerkt in een gedetailleerd stelsel van bepalingen. Voor die benadering is in de UAV-GC niet gekozen.
De verplichting tot naleving van de veiligheids- en gezondheidswetgeving vloeit in feite al voort uit § 11 lid 1. Daarin is de verantwoordelijkheid van de Opdrachtnemer voor de orde, veiligheid en/of gezondheid van personen en goederen nog eens expliciet in algemene zin geformuleerd, analoog aan § 6 lid 16 UAV 2012. In aanvulling daarop is de werkingssfeer van de bepaling veralgemeniseerd zodat de verplichting nu ook betrekking heeft op ‘alle plaatsen waar door of namens hem Werkzaamheden worden verricht’. Zie in dit verband ook § 3 lid 1 sub c en § 17 en de toelichtingen op die bepalingen. Daarnaast bieden de overige leden van de onderhavige paragraaf Partijen een algemeen kader om invulling te geven aan de wettelijke verplichting tot het waarborgen van veiligheids- en gezondheidsaspecten. Binnen het geboden kader is de Opdrachtgever vervolgens in staat om via het acceptatieplan die waarborging projectspecifiek te sturen en deze naar behoefte in meer of mindere mate te intensiveren.1
Veiligheidsmanagementsysteem, veiligheidshandboek, V&G-(deel)plan(nen), V&G-dossier
De Opdrachtnemer moet op grond van het tweede lid van deze paragraaf over een veiligheidsmanagementsysteem beschikken. Daarnaast is hij op basis van bijzondere wetgeving verplicht tot het opstellen van een veiligheids- en gezondheidsplan (V&G-plan), eventuele V&G-deelplannen en een V&G-dossier. Die wetgeving houdt ook voor de Opdrachtgever verplichtingen in, denk daarbij aan de zogenoemde vergewisplicht. Met inachtneming van deze wettelijke verplichtingen, geeft het derde lid van deze paragraaf de Opdrachtgever de mogelijkheid van de Opdrachtnemer te eisen dat deze het V&G-plan, eventuele V&G-deelplannen en een V&G-dossier ter Acceptatie voorlegt, vooropgesteld althans dat deze Documenten uitdrukkelijk in het acceptatieplan zijn vermeld (zie artikel 12 sub a MBO). In dat acceptatieplan worden dan tevens de eisen vermeld waaraan deze Documenten moeten voldoen, het tijdstip waarop ze ter Acceptatie moeten worden voorgelegd en de tijdstippen waarop ze door de Opdrachtgever moeten zijn geaccepteerd.

In het acceptatieplan kunnen onder meer de volgende eisen worden gesteld aan het V&G-plan:het V&G-plan moet een inventarisatie bevatten van alle voor het Werk en het Meerjarig Onderhoud relevante wet- en regelgeving op het gebied van V&G, alsmede van de voor het Werk en het Meerjarig Onderhoud relevante eisen die uit die wet- en regelgeving kunnen worden afgeleid;
  • het V&G-plan moet een inventarisatie bevatten van alle voor het Werk en het Meerjarig Onderhoud relevante wet- en regelgeving op het gebied van V&G, alsmede van de voor het Werk en het Meerjarig Onderhoud relevante eisen die uit die wet- en regelgeving kunnen worden afgeleid;
  • het V&G-plan moet inzicht geven in de wijze waarop de Opdrachtnemer die eisen zal naleven;
  • het V&G-plan moet voldoen aan eisen die voortvloeien uit algemene regelgeving met betrekking tot arbeidsomstandigheden, zoals de Arbowet, het Arbobesluit, de Arboregeling en de Arbeidstijdenwet;
  • het V&G-plan moet voldoen aan eventuele eisen die voortvloeien uit bijzondere regelgeving die van toepassing kan zijn, gelet op de aard van de opdracht. Bijzondere regelgeving is bijvoorbeeld van toepassing bij railinfrastructuurwerken, baggerwerkzaamheden, of wegwerkzaamheden;
  • het V&G-plan moet inzicht geven in de identiteit, de opleiding en de taken en verantwoordelijkheden van de personen die de Opdrachtnemer inschakelt voor de uitvoering van V&G-verplichtingen;
  • het V&G-plan moet de resultaten bevatten van de door de Opdrachtnemer volgens de Arbowet uit te voeren Risico-Inventarisatie en Risico-Evaluatie (RI&E);
  • voor de Ontwerpwerkzaamheden, de Uitvoeringswerkzaamheden en de Onderhoudswerkzaamheden moeten afzonderlijke V&G-plannen worden opgesteld;
  • indien in het V&G-plan wordt verwezen naar onderdelen van het veiligheidsmanagementsysteem van de Opdrachtnemer, kan geëist worden dat die onderdelen in het V&G-plan worden opgenomen;
  • het V&G-plan moet een beschrijving bevatten van de maatregelen die de Opdrachtnemer voornemens is te treffen voor de toegang en de bewaking van de in § 3 lid 1 sub c en in § 17 bedoelde terreinen;
  • het V&G-plan moet een zogenaamd calamiteitenplan bevatten dat weer aan eigen eisen moet voldoen (identificatie van mogelijke calamiteiten; hoe worden calamiteiten tijdig gesignaleerd; hoe wordt er gehandeld bij calamiteiten; coördinatie van die handelingen; aanwijzen hulpverleners en coördinatoren; training van deze personen; oefeningen; bereikbaarheid van hulpverleningsdiensten; hoe vindt hulpverlening plaats; op welke wijze is beschikbaarheid van zaken die bij de hulpverlening kunnen worden ingezet, zeker gesteld; communicatie over calamiteiten met de Opdrachtgever);
  • het V&G-plan moet een beschrijving geven van de wijze waarop rapportage plaatsvindt, indien zich een (bijna-)ongeval voordoet;
  • het V&G-plan moet duidelijk maken dat de voor de nakoming van de Overeenkomst te gebruiken goederen, veilig zijn. Indien de Opdrachtnemer dat doet door te verwijzen naar certificaten die zijn afgegeven door instellingen die deze goederen hebben gekeurd, moet hij die certificaten overleggen;
  • het V&G-plan moet aangeven wat de exacte samenhang en onderlinge relatie is tussen het V&G-plan en de V&G-deelplannen enerzijds, en tussen de afzonderlijke V&G-deelplannen anderzijds.
2, 3
Actualiseren V&G-(deel)plan(nen)
Indien de Opdrachtgever in het acceptatieplan heeft bepaald dat de Opdrachtnemer een V&G-plan en eventuele V&G-deelplannen ter Acceptatie moet voorleggen, heeft hij tot aan het moment waarop hij tot Acceptatie van zo’n Document overgaat, de mogelijkheid in die plannen tijdstippen aan te geven waarop de Opdrachtnemer een geactualiseerde versie van het V&G-plan of van een V&G-deelplan ter Acceptatie dient voor te leggen. Dat betekent dat het acceptatieplan ook de eisen moet bevatten waaraan zo’n geactualiseerde versie van een plan dient te voldoen. Denk daarbij aan de volgende eisen:
  • de geactualiseerde versie van een plan moet duidelijk maken hoe eerder gesignaleerde V&G-risico’s zijn geëlimineerd of gereduceerd;
  • de geactualiseerde versie van een plan moet aangeven welke nieuwe risico’s zijn geïdentificeerd en welke maatregelen er genomen zullen worden om deze te elimineren of te reduceren;
  • de geactualiseerde versie van een plan moet aangeven welke oorspronkelijke risico’s nog bestaan.
4
Relevante Documenten bijvoegen
Alleen wanneer de Opdrachtnemer verplicht is de in deze paragraaf genoemde plannen en het dossier ter Acceptatie voor te leggen (zie lid 3), is hij verplicht de relevante Documenten waarnaar in die plannen en het dossier wordt verwezen, bij zijn verzoek tot Acceptatie te voegen. Dat hoeven dan natuurlijk niet alle Documenten te zijn waarnaar wordt verwezen. Steeds moet worden bezien of het bijvoegen van een Document noodzakelijk is om de Opdrachtgever in staat te stellen te beoordelen of een plan of dossier kan worden geaccepteerd (zie artikel 6:58 BW).
5