Heeft u vragen? U kunt ons ook bellen op tel: 0318-695315

Slimme en duurzame bouwlogistiek
Deze tekst is gepubliceerd op 17-07-19

1 Afwegingskader

Doel
Stimuleren van efficiënte keten-
samenwerking
Stimuleren van minder transport-
bewegingen/verkeershinder
Stimuleren van het reduceren van transportemissies en/of inzet andere
modaliteiten
InstrumentPublieke
kaders
  • Overheden kunnen door middel van een coördinatiestelsel, zoals in Amsterdam, stimuleren dat er meer afstemming komt tussen bouwprojecten. Hoewel dit met name afstemming is over ketens heen, kan het ook in ketens leiden tot betere samenwerking.
  • De invoering van gewichtsbeperkingen op het wegennet, bijvoorbeeld de 7,5 tonszone, dwingt ook de bouwsector om kritisch te kijken naar de transportvraag van het bouwproject.
  • Beschikbaar stellen van locaties die gebruikt kunnen worden als hub.
  • Het creëren van een groene golf voor bouwverkeer.
  • Het aanleggen van tijdelijke bouwwegen of op- en afritten.
  • Invoering Milieu- of Zero Emissie-zone.
  • Subsidieregeling voor de aanschaf van emissieloze (elektrische) voertuigen (wordt o.a. toegepast in Amsterdam).
  • Privileges voor emissieloze voertuigen, zoals bijvoorbeeld in Rotterdam waar e-trucks gebruik mogen maken van de busbaan.
    Bovenstaande drie maatregelen zullen niet alleen gericht zijn op bouwlogistiek, maar zullen daarop wel effect hebben.
  • Beschikbaar stellen van geschikte kades voor aanvoer van bouwmaterialen over het water.
Plan/Ontwerp
  • Door tijdens de plan/ontwerpfase al ketenpartijen te betrekken, zoals aannemers, materialenleveranciers, vervoerders, kunnen bouwlogistieke knelpunten vroegtijdig zichtbaar worden.
  • Gebruik maken van BIM waarmee o.a. ontwerpen eenvoudig, en met minder fouten, gedeeld kunnen worden in de keten.
  • In het ontwerp fysiek ruimte reserveren voor bouwlogistiek geeft de opdrachtnemer extra mogelijkheden om bouwlogistiek optimaal in te richten, bijvoorbeeld:
      -voor een vrijliggende bouwweg
      -voor een tijdelijke betonfabriek (bij grootschalige projecten)
      -voor een bouwhub
  • Verschillende mogelijke bouwmethodes doorrekenen op transportbehoefte, keuze voor prefab-bouw kan positieve gevolgen hebben voor bouwverkeer.
  • Transport over water kan lengte- en gewichtsbeperking rond materialen (bij vervoer over de weg) voorkomen wat extra mogelijkheden kan bieden in het ontwerp.
  • In ontwerp fysieke ruimte reserveren voor aanvoer van materialen over het water of andere alternatieve modaliteiten (buisleiding, transportbanden).
Inzet van BLVC (Bereikbaarheid, Leefbaarheid, Veiligheid en Communicatie)
  • Stimuleren van just-in-time leveringen.
  • Voorgeschreven bufferlocaties.
  • Inzet van verkeersregelaars.
  • Verbieden van wachtend vrachtverkeer in de openbare ruimte rondom de bouwplaats.
  • Organiseren van kansen- en risicosessie met opdrachtnemer en ketenpartners als start van opstellen BLVC Uitvoeringsplan.
  • Voorschrijven van te gebruiken bouwroutes of het verbieden van het gebruik van bepaalde routes.
  • Beperkingen met betrekking tot parkeren op of rond de bouwplaats, verplichten dat laden/lossen op de bouwplaats plaatsvindt.
  • Het inperken van de toegestane laad/lostijden vergroot de noodzaak om te bundelen.
  • Door aan- en afvoer materiaal alleen toestaan buiten spitstijden, verminderd de hinder.
  • Opdrachtgever verplichten om bereikbaarheidsplan op te stellen voor overig verkeer rondom de bouwplaats (o.a. voetgangers, fietsers, hulpdiensten).
  • Schrijf in het BLVC kader voor dat er zoveel mogelijk gebruik gemaakt wordt van transport over water.
  • Schrijf voor dat de opdrachtnemer, in het kader van leefbaarheid, aangeeft hoe hij de uitstoot op en rond de bouwplaats minimaliseert.
Aanbesteding via BPKV (Beste Prijs – Kwaliteit Verhouding)
  • In de aanbesteding kan, naast uitwerking BLVC, gevraagd worden om een werkplan: “De aanbesteder verwacht van inschrijvers dat zij de belangrijkste aandachtspunten en uitdagingen van het project (m.b.t. bouwlogistiek) toelichten, zowel met betrekking tot het resultaat als het proces. Het werkplan dient, waar mogelijk, aanvullende maatregelen te benoemen om de overlast voor de omgeving te beperken.”
  • In aanbesteding vragen om het beoogde doel (lagere milieudruk/minder omgevingshinder) en niet de toepassing van een bepaalde techniek of product voorschrijven. Hiermee behoudt de bouwketen de vrijheid om zelf met adequate oplossingen te komen.
  • In EMVI criteria rond bijvoorbeeld verkeershinder kan ook gevraagd worden hoe opdrachtnemer dit borgt in de samenwerking en afstemming met ketenpartners.
  • Organiseer overleg tussen de opdrachtgever en de gehele bouwketen, wat van belang is voor goede bouwlogistiek. Leg dan ook niet contractueel vast dat overleg alleen mag plaatsvinden tussen opdrachtgever en -nemer.
Maak het aantal transportbewegingen tijdens de bouw onderdeel van de gunningscriteria, dit kan door:
  • Kwantitatieve EMVI-BKPV Verkeershinder. Indieners kunnen een fictieve korting realiseren op hun offerte op basis van het aantal ritten dat ze nodig hebben. Hierbij worden indieners ten opzichte van elkaar beoordeeld, de indieners met het laagste (maar realistisch) aantal bewegingen scoort de maximale fictieve korting.
  • Kwantitatieve EMVI: ruimtebeslag openbare ruimte. De indiener met het laagste ruimtebeslag ontvangt op dit onderdeel de meeste punten.
  • Kwalitatieve EMVI Verkeershinderbeleving: Inschrijvers wordt gevraagd om een plan op te stellen om verkeershinderbeleving te beperken, de beoordeling van dit plan weegt mee in de EMVI score.
  • Eisen dat vervoer van zware materialen (zand, grond, etc.) over de weg beperkt wordt en dat inschrijver aangeeft hoe dit gerealiseerd wordt.
  • Neem in de aanbesteding de CO
    2
    uitstoot van bouwlogistiek mee. Dit stimuleert de sector om alternatieve modaliteiten inzetten in plaats van wegtransport. Hiervoor kan gebruik gemaakt worden van de CO
    2
    prestatieladder (bron: Pianoo, 2016).
  • In een kwalitatieve EMVI-BKPV Verkeershinder kunnen ritten met schonere vrachtauto’s of transport over water een lagere weging hebben. Een rit met een Euro VI telt dan bijvoorbeeld als 0,6 ritten.
Voorschrijven of positief waarderen dat de uitvoering van de werkzaamheden zoveel mogelijk vanaf het water dient plaats te vinden.
  • Opnemen van een gunningscriterium ‘Plan van Aanpak Slim en Schoon werken’:
      -Opgeven van fasenorm en uitstootklasse van materieel en voertuigen bij start van overeenkomst.
      -Vervanging en verschoning van hun materieel en hun voertuigen gedurende de overeenkomst.
  • Een bouwlogistiek plan opstellen met daarin maatregelen om vervoersbewegingen en kilometers te monitoren, rapporteren en verminderen.