Bijlage 1. Stappenplan naar visie verkeerskundig beheer

Om wegbeheerders hulp te bieden bij het bepalen van verbeteracties voor verkeerskundig beheer, heeft het GGT het stappenplan naar visie verkeerskundig beheer ontwikkeld. Aan de hand van stellingen kan een wegbeheerder zien wat deze al kan, graag op korte termijn wil en waar de ambities op lange termijn liggen. Tijdens regionale bijeenkomsten is dit stappenplan ook gebruikt om te achterhalen op welk gebied samengewerkt kan worden met andere wegbeheerders. Voor het doorlopen van de stappen is een Excel-bestand beschikbaar dat [ link ] is te downloaden. Volg vervolgens onderstaande aanwijzingen.

1. Open het Excel-bestand. Je krijgt in nieuwere Excel-versies de eerste keer twee waarschuwingen te zien. De eerste waarschuwing gaat over de beveiligde weergave. Druk op de knop “Bewerken inschakelen”.

Vervolgens krijgt u onderstaande beveiligingswaarschuwing te zien. Het is veilig om dit bestand te gebruiken, klik daarom op “Inhoud inschakelen”.

Het bestand heeft twee tabbladen. Op het eerste tabblad kunnen de wegbeheerders worden ingevuld en moet per wegbeheerder antwoord gegeven worden op een aantal stellingen. Deze stellingen zijn gebaseerd op de bouwstenen en niveaus die eerder in deze publicatie zijn geïntroduceerd. Op het tweede tabblad is een matrix te zien met hierin een overzicht van de gegeven antwoorden per stelling.

2. Zorg dat het tabblad “Input matrix” open staat. Vul vervolgens eerst de namen van wegbeheerders in. Per regel mag maximaal één wegbeheerder worden ingevuld. Om door te gaan naar de volgende stap moet minimaal één wegbeheerder worden ingevuld. Druk na het invullen van de wegbeheerder(s) op de knop “Invullen matrix” om naar de stellingen te gaan.

3. U krijgt een formulier te zien met hierop 16 stellingen over verkeerskundig beheer. De stellingen zijn gecategoriseerd op basis van de vier bouwstenen (zie paragraaf 2 van deel A: bewustwording, kennis, middelen en uitvoering. Per bouwsteen zijn de stellingen van boven naar beneden oplopend gerangschikt op het beter op orde hebben van verkeerskundig beheer. Selecteer eerst de wegbeheerder waarvoor je de stappen naar verkeerskundig beheer wilt doorlopen.

4. Per bouwsteen worden de stellingen onder de loep genomen door aan te geven in hoeverre deze aansluiten bij de organisatie. Hierbij kan de keuze worden gemaakt wat wegbeheerders kunnen/hebben/zijn, willen, dromen en niet willen.

5. Nadat alle stellingen doorlopen zijn en voorzien zijn van een keuze, druk dan op de knop “Opslaan”.

6. Gebruik de button “Sluiten” om naar de matrix te gaan, of ga terug naar stap 1 en selecteer een nieuwe wegbeheerder indien deze ook op basis van de stellingen van keuzemogelijkheden moeten worden voorzien.

7. Het tabblad “Matrix verkeerskundig beheer” is nu zichtbaar geworden. Dit is een grafisch overzicht waar alle antwoorden van de (verschillende) wegbeheerder(s) worden weergegeven. Bovenin zijn de vier niveaus van verkeerskundig beheer te zien. Onder ieder niveau staan vier stellingen. Dit is een samenvatting van de stelling waarop eerder antwoord is gegeven. Voor iedere stelling staat een letter. Deze letter verwijst naar de bouwsteen waar deze stelling bij hoort: B(ewustwording), K(ennis), M(iddelen) of U(itvoering).

De antwoorden die op iedere stelling zijn gegeven, zijn omgezet in een kleur. De kleur die bij iedere keuze hoort is te zien in onderstaande figuur:

Op basis van het ingevulde formulier is onder andere het huidige niveau bekend. In de matrix wordt dit per wegbeheerder getoond in kolom X. Dit is minimaal “Ver van mijn bed” tenzij een wegbeheerder een van de opvolgende niveaus ook helemaal in het oranje heeft staan. Concreet betekent het dat de wegbeheerder datgene beheerst (kunnen/hebben/zijn) wat oranje is gekleurd.

Naast het huidige niveau (bepaald door de kleur oranje) maken de kleuren donker- en lichtgeel inzichtelijk welke bijhorende bouwstenen aandacht behoeven. De donkergeel gekleurde stellingen hebben meer prioriteit voor de betreffende wegbeheerder dan de stellingen die lichtgeel zijn.

Onderstaand figuur laat zien in welke richting een wegbeheerder stappen kan zetten. Vanuit de huidige positie (kunnen/willen/zijn) is “willen” de volgende logische stap. “Willen” wordt kunnen/hebben/zijn als de activiteiten voltooid zijn die bij deze stap horen. Het streven is om op deze manier dichter bij je droom te komen en dit uiteindelijk te verwezenlijken.

Een wegbeheerder kan op basis van een donkergele kleur (volgende figuur blauwe omcirkeling) direct zien dat dit een ambitie op korte termijn is en verwacht dit binnen 1 à 2 jaar te kunnen realiseren.

Indien wegbeheerders gezamenlijk de matrix invullen, wordt inzichtelijk waar het samenwerkingsverband op gericht kan worden. De wegbeheerders die in dezelfde situatie zitten zijn herkenbaar (zie rode omcirkeling). Zij kunnen gezamenlijk een actie oppakken.

Een ervaren wegbeheerder kan kennis en kunde delen met (een) wegbeheerder(s) met minder ervaring. Het is daarom van belang dat een ervaren wegbeheerder wordt herkend. Ook dit kan afgeleid worden uit een gezamenlijk ingevulde matrix die inzicht geeft in elkaars huidige situatie en de ambitie van een ieder. Een wegbeheerder die meer ervaring heeft is herkenbaar doordat er achter deze wegbeheerder meer stellingen oranje gekleurd zijn ten opzichte van andere wegbeheerders (zie groene omcirkeling). Dit wil zeggen dat de ervaren wegbeheerder in de huidige situatie meer aan verkeerskundig beheer doet en/of meer ambitie heeft dan andere wegbeheerders. Als op hetzelfde niveau andere wegbeheerders willen hebben ingevuld, biedt dit voor beide partijen de mogelijkheid samenwerking met elkaar te zoeken.

8. De antwoorden op de stellingen geven inzicht in de gewenste doelen op het gebied van verkeerskundig beheer. Figuur A.3 in hoofdstuk 2 van deel A laat zien waar in deze publicatie de handvatten te vinden zijn die helpen bij het realiseren van deze doelen:

• Voor welke bouwsteen moet de verbetering gerealiseerd worden?
• Bij welk niveau komt de keuzemogelijkheid “willen” voor het eerst voor?

De bouwsteen bepaalt in welke kolom moet worden gezocht, het niveau bepaalt in welke rij moet worden gezocht. De pijl die boven het punt staat waar bouwsteen en niveau elkaar kruisen, geeft aan welk deel van de publicatie de benodigde informatie geeft om de gewenste stap te maken.

Voorbeeld: in onderstaande figuur is een deel van een ingevulde matrix te zien. Het antwoord “willen” komt bij de bouwsteen kennis (blauw omcirkeld) voor het eerst voor bij het niveau “Waar een wil is…”.

In onderstaande afbeelding is te zien dat beide rechthoeken elkaar kruisen bij de pijl met hierin “Stap B3”. Dit deel van de publicatie helpt om meer verkeerskundige kennis op te doen.

Op een zelfde wijze kan voor iedere bouwsteen vastgesteld worden welk deel van de publicatie relevant is om door te nemen.