Factsheets levensduurverlengende technieken voor bouwdelen van houten, stalen en betonnen kunstwerken

Deze tekst is gepubliceerd op 24-01-17

Factsheet Beton – Spuitbeton

Algemeen

Naam techniek		Spuitbeton
Beschrijving techniek		Oppervlakken voorzien van een (extra) laag beton dat op het betonoppervlak wordt gespoten. Deze techniek wordt vooral ingezet bij grootschalige reparaties. Hoe groter de betondekking (afstand van het buitenoppervlak tot aan de wapening) hoe beter de wapening wordt beschermd tegen schadelijke invloeden van buitenaf en hoe langer de levensduur van de wapening.
Type maatregel		In combinatie met herstel betreft dit een curatieve maatregel. Het vermeerderen van de betondekking is een preventieve maatregel die de wapening beter beschermt.
Toepasbaar op		Vooral geschikt voor grote, vlakke oppervlakken.
Ter voorkoming van		Ontstaan of verergeren van wapeningscorrosie.
Ter reparatie van		Losse of afgedrukte schollen beton door wapeningscorrosie. Versterken van de betonconstructie.
[ link ]
Levensduurverlenging in jaren*		10 - 25 jaar

* Bij benadering

Randvoorwaarden

Benodigd materiaal		Spuitbetonmortel; maximale toeslagkorrel afstemmen op laagdikte reparatie. Water
Benodigd materieel		Spuitinstallatie, compressor. Bekisting of geleiders. Eventueel plakspaan of rei om gespoten oppervlak glad af te werken. Materieel om omgeving af te dekken of te beschermen. Verder: Bereikbaarheidsmaterieel. Gereedschap voor voorbehandelingen zoals verwijderen van losse schollen en opruwen ondergrond. Indien pneumatisch gereedschap nodig ook compressor noodzakelijk
Omstandigheden waarin techniek kan worden toegepast	Ernst en omvang van schade aan bestaande constructie:	Schade is structureel aanwezig of structurele schade is op termijn te verwachten.
	Weers- en uitvoeringsomstandigheden:	Meeste producten niet toepassen bij temperaturen (omgeving en ondergrond) lager dan +5°C, of met aanvullende beschermende maatregelen en verwarming. Niet toepassen bij regen of werkplek afschermen. Gerepareerd oppervlak beschermen tegen vroegtijdige uitdroging.
	Voor- en/of nabehandeling:	Afhankelijk van probleem, beoogd doel, staat van de ondergrond en combinatie van herstelmaatregelen kunnen één of meerdere voor- en/of nabehandelingen noodzakelijk zijn: Verwijderen van slechte en losse delen beton. Opruwen en reinigen van geheel te behandelen betonoppervlak. Inzagen begrenzingen van reparatie. Eventueel bijleggen/herstellen/ontroesten van wapening. Eventueel aanbrengen van kathodische bescherming in de vorm van titanium gaas of netten (zie factsheet ‘Kathodische bescherming’). Ondergrond voorbevochtigen. Nog niet uitgehard spuitbeton beschermen tegen regen of vroegtijdig uitdrogen door afdekken of nabehandelen met water of curing compound.
	Eisen aan de ondergrond, te behandelen oppervlak/constructie:	Ondergrond moet draagkrachtig, schoon en stofvrij zijn. Ondergrond goed voorbevochtigen.
	Wettelijke bepalingen (Denk bijvoorbeeld aan stoffen en milieu.)	Spuitbetonmortels moeten voldoen aan eisen gesteld in richtlijn bouwproducten. Niet uitgeharde resten mogen niet weggespoeld worden. Spuitbetonafval valt onder betonpuin en moet als zodanig worden afgevoerd.
	Benodigde tijdsduur en ruimte uitvoering:	Bij spuitbeton is sprake van vervuiling van de werkplek door het terugkaatsen van grind, zand, water of mortel. De directe omgeving moet hiervoor afgeschermd worden.

Bijkomende effecten/risico’s

Tijdens uitvoering	Beloopbare of berijdbare oppervlakken moeten tijdens reparatiewerkzaamheden afgesloten worden. Onder hoogwerkers of hangbakken mag geen verkeer plaatsvinden. Aangezien het vaak om grote te repareren oppervlaktes gaat, moet nagegaan worden of er maatregelen genomen moeten worden zodat de constructieve veiligheid is geborgd. Denk hierbij aan een tijdelijke ondersteuningsconstructie. Bij spuitbeton is sprake van vervuiling van de werkplek door het terugkaatsen van grind, zand, water of mortel. De directe omgeving moet hiervoor afgeschermd worden. Vanwege de grootte van de te spuiten oppervlakken en de grootte van het materieel is er veel werkruimte nodig. Dit heeft gevolgen heeft voor de omvang van het af te sluiten gedeelte voor verkeer.
Tijdens gebruiksperiode	--
Recycling/hergebruik	De mogelijkheid tot recycling in andere toepassingen (in nieuw beton of in wegfunderingen) hangt af van de gestelde eisen in de nieuwe toepassing. Spuitbetonmortels kunnen niet worden hergebruikt.
Risico’s van falen	Reparatie uitvoeren conform CUR Aanbeveling 118:2015 om vroegtijdig falen te voorkomen. Onvoldoende ruwe en/of vochtige en/of schone ondergrond leidt tot verminderde hechting van de spuitbetonmortel, waardoor de levensduur van de reparatie wordt beperkt. Wanneer bij wapeningscorrosie niet tot achter de wapening is vrij gehakt, wordt het corrosieproces niet gestopt en zal de reparatie vroegtijdig falen. Onvoldoende nabehandeling en bescherming van de nog niet uitgeharde reparatie leidt tot vroegtijdige uitdroging van de reparatie, met verminderde levensduur van de reparatie en verminderde bescherming van de ondergrond als gevolg. Plaatsen waar men slecht bij kan of onvoldoende ruimte heeft (aansluitingen, opleggingen), hebben een grotere kans op bovenstaande uitvoeringsfouten.
Gevolgen voor comfort (vlakheid), bereikbaarheid/doorstroming (verkeershinder), leefbaarheid (geluid et cetera) en veiligheid (stroefheid et cetera)	Geen

Kosten/baten

Betonspuiten is kostenefficiënt als er sprake is van:

een structureel probleem
de omvang van de schade relatief groot is en
de plaats goed en eenvoudig te bereiken is.

[ link ]

Interesse?

Factsheet Beton – Spuitbeton