Kennisplatform CROW Online Kennisbank

Heeft u vragen? U kunt ons ook bellen op tel: 0318-695315

Interesse?

Neem een abonnement op Werk in uitvoering

Abonnementsinfo
Inloggen
WIU 2020 – Specificaties voor materiaal en materieel
Deze tekst is gepubliceerd op 15-04-20

Obstakelbeveiliger

Definitie
Een obstakelbeveiliger is een constructie voor de afscherming van een obstakel, die botsenergie kan absorberen en daardoor bij aanrijding voertuigen met zo weinig mogelijk schade van richting doet veranderen of tot stilstand brengt.

Bij wegwerkzaamheden en andere tijdelijke situaties
worden obstakelbeveiligers gebruikt:
  • bij permanente obstakels naast of op de rijbaan die door verlegging van de rijbaan te dicht bij het verkeer zijn gesitueerd (portaalpoten, uithouders voor bewegwijzering, beginpunten van geleiderails of barriers, steunpunten van viaducten);
  • bij objecten die nodig zijn voor de betreffende wegwerkzaamheden en als obstakel in de berm of op de rijbaan zijn te beschouwen (het begin van tijdelijke voertuigkerende barriers en tijdelijke portalen of uithouders voor verkeerssignalering en bewegwijzering).
Obstakelbeveiligers worden voornamelijk toegepast op autosnelwegen, maar kunnen onder bepaalde omstandigheden ook op niet-autosnelwegen worden gebruikt. De obstakelbeveiligers zijn in twee typen ingedeeld: non-redirective (NR) en redirective (R). Het NR-type brengt de personenauto bij een frontale aanrijding tot stilstand. Ook het R-type brengt de personenauto bij een frontale aanrijding tot stilstand, maar geleidt bovendien het voertuig bij een zijdelingse aanrijding.
In de Europese norm (EN 1317-3) [C 04] wordt onderscheid gemaakt in prestatieklassen voor 80 en 100 km/h. Dit betekent dat bij een snelheidsbeperking van 90 km/h een obstakelbeveiliger dient te worden toegepast met minimaal prestatieklasse 100R en bij een snelheidsbeperking van 70 km/h een obstakelbeveiliger met minimaal prestatieklasse 80R. Bij risicovolle situaties binnen de bebouwde kom (met snelheidsbeperking van 50 km/h of lager) kan worden volstaan met een obstakelbeveiliger die voldoet aan prestatieklasse 50R.
Functie-eisen voor tijdelijke obstakelbeveiliger
Eis-ID Eistitel Eistekst Toelichting
TOB-01- 01 Afscherming obstakel De obstakelbeveiliger schermt obstakels in of direct naast de verkeersruimte af voor langsrijdend verkeer.
TOB-01- 02 Afscherming obstakel De obstakelbeveiliger schermt obstakels in of direct naast de verkeersruimte af voor uit de koers rakende voertuigen.
TOB-01- 03 Afscherming obstakel Bij aanrijding reduceert de obstakelbeveiliger de voertuigvertraging zodanig dat inzittenden van het voertuig geen (ernstig) letsel oplopen.
TOB-01- 04 Afscherming obstakel Bij aanrijding houdt de obstakelbeveiliger de risico’s voor derden zo beperkt mogelijk. Dit heeft betrekking op de risico’s voor wegwerkers en andere weggebruikers.
TOB-01- 05 Zichtbaarheid obstakel De obstakelbeveiliger waarborgt (verhoogt) de zichtbaarheid van het obstakel.
TOB-01- 06 Geleiding van het verkeer De obstakelbeveiliger geleidt het verkeer langs het obstakel.
Algemene eisen tijdelijke obstakelbeveiliger
Eis-ID Eistitel Eistekst Toelichting
TOB-02- 01 Algemene eis tijdelijke
obstakelbeveiliger		 De obstakelbeveiliger is full-scale getest conform een
bepaalde prestatieklasse in NEN-EN 1317-3.		 In eis TOB-02-01 staat welke prestatieklasse van toepassing is, gerelateerd aan de geldende snelheidsbeperking.
TOB-02- 02 Maatgevend voertuig tijdelijke obstakelbeveiliger De obstakelbeveiliger moet het maatgevende (ontwerp) voertuig veilig tot stilstand kunnen brengen (frontale aanrijding) en/of geleiden (zijdelingse aanrijding). Het ontwerp moet erin voorzien dat de energie van het voertuig dat in aanrijding komt met de obstakelbeveiliger door de constructie wordt opgenomen, waardoor de gevolgen van de aanrijding aanzienlijk worden beperkt.
TOB-02- 03 Voertuigvertraging tijdelijke obstakelbeveiliger Bij een aanrijding door het maatgevende (ontwerp)voertuig mag dit niet kantelen, door de constructie breken, er overheen rijden of onder de constructie door schieten.
TOB-02- 04 Geleiding botsend voertuig Het botsende voertuig wordt zodanig geleid dat het niet onder een grote hoek in de eigen of tegemoetkomende verkeersstroom wordt teruggekaatst.
TOB-02- 05 Gevaar voor inzittenden botsend voertuig Aanrijding van de tijdelijke obstakelbeveiliger door het maatgevende (ontwerp)voertuig levert geen gevaar op voor de inzittenden van het botsende voertuig, de wegwerkers en andere weggebruikers als gevolg van losschietende onderdelen van de voorziening.
TOB-02- 06 Stabiliteit tijdelijke obstakelbeveiliger De obstakelbeveiliger blijft bij een aanrijding op zijn plaats staan, wat betekent dat de achterzijde van de constructie niet van zijn plaats komt.
TOB-02- 07 Plaatsing conform testcondities De plaatsingscondities (ondergrond, wel/geen verankering en dergelijke) komen overeen met de condities tijdens de test.
TOB-02- 08 Tijdsduur plaatsing De obstakelbeveiliger moet snel en eenvoudig kunnen worden aangebracht, verplaatst en verwijderd, zodat de risico’s voor wegwerkers beperkt blijven.
TOB-02- 09 Herstel na aanrijding De obstakelbeveiliger is na een aanrijding snel en eenvoudig herstelbaar.
TOB-02- 10 Vervanging na aanrijding Bij schade aan de constructie wordt deze in zijn geheel vervangen door een nieuwe of gereviseerde obstakelbeveiliger.
TOB-02- 11 Afvoer na aanrijding Een beschadigde obstakelbeveiliger wordt afgevoerd.
Uitvoering tijdelijke obstakelbeveiliger
Eis-ID Eistitel Eistekst Toelichting
TOB-03- 01 Prestatieklasse De prestatieklasse van de tijdelijke obstakelbeveiliger voldoet aan de eisen in tabel 18. Op grond van de aanzienlijke aanrijdgevoeligheid van tijdelijke obstakelbeveiligers, omwille van de eenduidigheid en vanwege praktische voordelen, worden op autosnelwegen obstakelbeveiligers van minimaal prestatieklasse 110R gehanteerd. Voor niet-autosnelwegen is de prestatieklasse afhankelijk van de (tijdelijke) snelheidsbeperking en (wanneer de obstakelbeveiliger gecombineerd wordt met een voertuigkerende barrier) van de prestatieklasse van de voertuigkerende barrier.
Tabel 18. Prestatieklassen tijdelijke obstakelbeveiligers
Eisen aan prestatieklassen voor obstakelbeveiligers bij wegwerkzaamheden en andere tijdelijke situaties
Situatie Prestatieklasse (minimaal)
op autosnelwegen 110R
op niet-autosnelwegen
- bij Vwiu ≤ 50 km/h
- bij Vwiu ≤ 70 km/h - bij Vwiu ≤ 90 km/h
- bij Vwiu > 90 km/h		 50R
80R
100R
110R
TOB-03- 02 Aantoonbaarheid Door middel van full-scale botsproeven (NEN-EN 1317-3) wordt aangetoond dat de obstakelbeveiliger voldoet aan de genoemde eisen voor verkeersveiligheid, kerend
vermogen en dergelijke.
TOB-03- 03 Botsproeven Tijdelijke obstakelbeveiligers voldoen aan het R-type, vanwege de verhoogde kans op aanrijding. In tabel 19 is voor de beschikbare prestatieklassen weergegeven aan welke botsproeven moet worden voldaan. Als een obstakelbeveiliger van het ‘redirective’-type wordt aangereden, geleidt deze het voertuig.
Tabel 19. Prestatieklassen versus codes voor botsproefcondities (R = redirective)
Prestatieklasse Testcode
50 TC 1.1.50 - - - TC 4.2.50 -
80/1 80 -
TC 1.1.80		 TC 1.2.80 TC 1.2.80 TC 2.1.80 TC 2.1.80 - TC 3.2.80 TC 4.2.80 TC 4.2.80 TC 5.2.80
100 TC 1.1.100 TC 1.2.100 TC 2.1.100 TC 3.2.100 TC 4.2.100 TC 5.2.100
110 TC 1.1.100 TC 1.2.110 TC 2.1.100 TC 3.2.110 TC 4.2.110 TC 5.2.110
Voor een overzicht van de prestatieklassen en botsproefcondities wordt verwezen naar de vigerende richtlijnen en handboeken voor een veilige inrichting van bermen (voor zowel autosnelwegen [RLN 14 en 15] als niet-autosnelwegen [RLN 16]) en NEN-EN-1317-3.
TOB-03- 04 Voertuigvertraging door
tijdelijke obstakelbeveiliger		 Bij de vereiste botsproeven voldoen tijdelijke obstakelbeveiligers
aan onderstaande eisen:
- ASI (acceleration severity index): ≤ 1,4;
- THIV (theoretical head impactvelocity):
≤ 44 km/h (bij botskoersen 1, 2 en 3) en ≤ 33 km/h (bij botskoersen 4 en 5);
- PHD (post-impact head deceleration): ≤ 20 m/s
2
.		 Tijdelijke obstakelbeveiligers die aan deze eisen voldoen, reduceren de voertuigvertraging zodanig dat inzittenden van het voertuig geen (ernstig) letsel oplopen.
TOB-03- 05 Plaatsing in de berm In de berm wordt de obstakelbeveiliger geplaatst op een betonnen plaat met aan de achterzijde een verticaal opstaande wand. Het plaatsen van de betonnen fundatieplaat dient te geschieden conform de plaatsingsinstructies van de leverancier en/of fabrikant.
TOB-03- 06 Plaatsing op de rijbaan Op de rijbaan wordt de obstakelbeveiliger geplaatst op een stalen plaat, rechtstreeks aan het wegdek verankerd met bouten. De verankering moet plaatsvinden met het voorgeschreven aantal bouten.
TOB-03- 07 Plaatsing bij beginpunt voertuigkerende barrier Als de tijdelijke obstakelbeveiliger dient om de kop van een barrier te beveiligen, dan worden barrier en obstakelbeveiliger aan elkaar verankerd. Dit moet zodanig gebeuren dat de energie bij een zijdelingse aanrijding van de obstakelbeveiliger goed
wordt overgebracht naar de barrier.
TOB-03- 08 Plaatsing bij solitaire obstakels Bij solitaire obstakels van geringe lengte (4,00 m in de rijrichting gezien) wordt geen geleiderailconstructie of barrier op de obstakelbeveiliger aangesloten. In dat geval wordt het uiteinde van de laatste flankdelen beëindigd door middel van een zogenoemd staartstuk.
TOB-03- 09 Plaatsing bij obstakels van grote lengte Als sprake is van een obstakel van grotere lengte of van een obstakel gevolgd door een gevarenzone, dan wordt de obstakelbeveiliger rechtstreeks aangesloten op de geleiderailconstructie of barrier.
TOB-03- 10 Koppeling aan geleiderail of barrier De tijdelijke obstakelbeveiliger wordt aan de geleiderail of barrier gekoppeld met een overgangselement passend bij de prestatieklasse van de obstakelbeveiliger.
TOB-03- 11 Afstand obstakel en starre objecten Als de obstakelbeveiliger dient ter beveiliging van starre objecten in de berm, wordt een afstand van 1,50 m (minimaal 1,00 m) aangehouden tussen het obstakel en de achterkant van de verticale funderingsplaat van de constructie. De constructie is gedimensioneerd op aanrijding door een personenauto. Bij aanrijding door een bus of vrachtauto is het niet uitgesloten dat de constructie gaat verschuiven of dat de cabine van het voertuig over de constructie schuift.
TOB-03- 12 Plaatsing in relatie tot rijbaan De flank van de constructie moet evenwijdig lopen aan de hoofdrijbaan.