Maatregelen vanuit het spoor
In deze paragraaf wordt een korte omschrijving gegeven van de maatregelen vanuit het spoor. Voor de volledige omschrijving en voorwaarden voor de toepassing wordt verwezen naar geldende voorschriften (zie 'VVW - Trein' [19]).
De beschikbare maatregelen ten aanzien van het aanrijdgevaar zijn:
- Buitendienststelling (BD);
- Beheerste Toelating (BT);
- Fysieke Afscherming (FA);
- Gegarandeerde Waarschuwing (GW);
- Persoonlijke Waarneming, met Grenswachter (PW-GRW) of Veiligheidsman (PW-VHM);
- Taak Eigen Veiligheid;
- Bewaker AKI/AHOB (nog niet in 'VVW - Trein' [19] opgenomen).
Buitendienststelling
Bij Buitendienststelling (BD) worden de werkenden beschermd door het spoor of de sporen buiten gebruik te stellen. Het treinverkeer naar de werkplek wordt uitgesloten. Hierbij wordt opgemerkt dat bij spoorlijnen met meerdere sporen de Buitendienststelling kan gelden voor alle sporen of voor een deel van desporen.
Beheerste Toelating
Bij Beheerste Toelating (BT) wordt het treinverkeer naar de werkplek uitgesloten door maatregelen van de Leider Werkplekbeveiliging (LWB). Deze door de spoorbeheerder aangewezen persoon beveiligt de werkplek als ware het een Buitendienststelling, met de restrictie dat de werkplek binnen een vooraf vastgestelde tijdsduur, wordt vrijgemaakt en vrijgegeven om een reguliere trein te laten passeren.
Fysieke Afscherming
Bij Fysieke Afscherming (FA) worden de werkenden beschermd door het isoleren van de gevaarbronnen buiten de werkplek, waarbij de fysieke afscherming doelmatig moet zijn uitgevoerd en opgesteld (conform de 'Brancherichtlijn Fysieke Afscherming en Afbakening' [22]).
Gegarandeerde Waarschuwing
Bij Gegarandeerde Waarschuwing (GW) worden de werkenden voor naderend treinverkeer op het werk- en/of nevenspoor gewaarschuwd door gecertificeerde waarschuwingsapparatuur. De werkenden moeten meteen gehoor geven aan deze waarschuwing door naar een van tevoren vastgestelde en aangegeven wijkplaats te gaan.
Bij een gegarandeerde waarschuwing moet altijd een grenswachter (GRW) worden ingezet die corrigerend optreedt als werkenden niet volgens afspraak reageren op de waarschuwing van de waarschuwingsapparatuur. In de risicoanalyse moet worden bepaald dat de akoestische en visuele signalen van de installatie voldoende zijn om door de werkenden te worden gehoord en gezien.
Persoonlijke Waarneming
Bij werken in Persoonlijke Waarneming (PW) wordt de werkende in de gevarenzone (zone A) door een veiligheidsman (PW-VHM) gewaarschuwd voor naderend treinverkeer en ziet een grenswachter er op toe dat werkenden in zone B (PW-GRW/A) of zone C (PW-GRW) de betreffende zonegrens niet (dreigen te) overschrijden. De Persoonlijke Waarneming-Grenswachter in combinatie met afbakening (PW-GRW/A) wordt alleen toegepast voor werkzaamheden in zone B. Deze grenswachter ziet er op toe dat werkenden zich niet over de grens naar de gevarenzone (gaan) begeven en grijpt in op het moment dat werkenden, gereedschappen en/of machines zich (dreigen te gaan) begeven in de gevarenzone van het nevenspoor. De grens van de gevarenzone dient door middel van een afbakening zichtbaar te zijn (conform de 'Brancherichtlijn Fysieke Afscherming en Afbakening' [22]).
De Persoonlijke Waarneming-Grenswachter (PW-GRW) wordt alleen toegepast voor werkzaamheden in zone C. Deze grenswachter ziet er op toe dat werkenden zich niet over de grens naar zone B (gaan) begeven en grijpt in op het moment dat werkenden, gereedschappen en/of machines zich (dreigen te gaan) begeven in zone B van het nevenspoor.
Persoonlijke Waarneming-Veiligheidsman
Het werken in Persoonlijke Waarneming-Veiligheidsman (PW-VHM) mag alleen worden toegepast voor activiteiten die binnen de gevarenzone (zone A) worden uitgevoerd. De werkende wordt door de veiligheidsman (VHM) gewaarschuwd voor naderend treinverkeer. Als de veiligheidsman waarschuwt, gaat de werkende naar een van tevoren aangegeven wijkplaats. Hij mag deze pas verlaten als de veiligheidsman het hervattingssignaal geeft.
Voor de activiteiten die zijn toegestaan en de eisen aan het werken in Persoonlijke Waarneming-Veiligheidsman wordt verwezen naar de voorschriften in 'VVW - Trein' [19].
Taak Eigen Veiligheid
Het werken waarbij een medewerker, met een gerichte instructie 'Taak Eigen Veiligheid', de werkzaamheden uitvoert, is het laagste niveau van individuele risicobeheersing. De medewerker is dan zelf verantwoordelijk voor zijn eigen veiligheid. Deze maatregel is alleen toegestaan voor activiteiten binnen de nabijheidzone (zone B en C).
Voor de activiteiten die zijn toegestaan en de eisen aan het werken met 'Taak Eigen Veiligheid' wordt verwezen naar de voorschriften in 'VVW - Trein' [19].
Bewaker AKI/AHOB
Als de overwegbeveiliging niet operationeel is, kan in overleg met de spoorwegbeheerder een ‘Bewaker AKI/AHOB’ worden ingezet, zodat het wegverkeer nog van de overweg gebruik kan maken. De Bewaker AKI/AHOB regelt het wegverkeer over de overweg zolang er geen trein nadert. Zodra een trein waarneembaar de overweg nadert, houdt de Bewaker AKI/AHOB het wegverkeer bij de overweg tegen en zorgt dat de overweg ontruimd wordt. Bij aanwezigheid van een AHOB, laat de Bewaker AKI/AHOB de overwegbomen neer. Het aantal in te zetten bewakers is afhankelijk van de weg- en verkeerssituatie.
Deze maatregel is nog niet in de 'VVW - Trein' [19] opgenomen, maar kan wel worden ingezet bij werkzaamheden op en nabij overwegen.
In tabel 15 is een overzicht gegeven van de maatregelen vanuit het spoor in relatie tot de afstand ten opzichte van de buitenste spoorstaaf.
Tabel 15. Overzicht maatregelen vanuit het spoor in relatie tot de afstand t.o.v. de buitenste spoorstaaf (Y1)
Baanvaksnelheid | Zone | A | B | C | D *) | |
0 - 140 km/h | Afstand Y1 | 1,50 m | 2,50 m | 4,25 m | > 4,25 m | |
141 - 160 km/h | 1,65 m | 2,65 m | 4,40 m | > 4,40 m | ||
161 - 200 km/h | 2,00 m | 3,00 m | 4,75 m | > 4,75 m | ||
201 - 300 km/h | 2,25 m | 3,25 m | 5,00 m | > 5,00 m | ||
Maatregelen (conform'VVW - Trein' [19]) | ||||||
Buitendienststellling | BD | ✔ | ✔ | ✔ | ||
Beheerste Toelating | BT | ✔ | ✔ | ✔ | ||
Fysieke Afscherming | FA | ✔ | ✔ | |||
Gegarandeerde Waarschuwing | GW | ✔ | ✔ | |||
Persoonlijke Waarneming - Grenswachter | PW-GRW | ✔ | ✔ | |||
Persoonlijke Waarneming - Veiligheidsman | PW-VHM | ✔ | ||||
Taak eigen veiligheid | ✔ | ✔ | ||||
Bewaker AKI/AHOB **) | ✔ | ✔ | ||||
*) Zone D is voor alle werkzaamheden nabij de overweg, maar buiten de zone A, B en C. De aanduiding ‘zone D’ wordt in de wet- en regelgeving voor spoorwegen niet gebruikt. Voor werkzaamheden in zone D zijn geen specifieke maatregelen benoemd, maar op basis van RI&E kunnen markering van de grens van de werkruimte of andere maatregelen noodzakelijk zijn. **) De inzet van een Bewaker AKI/AHOB is nog niet opgenomen in 'VVW - Trein' [19]. De inzet van deze bewaker is afhankelijk van het wel of niet operationeel zijn van de overwegbeveiliging, de plaats van het werk is minder bepalend. |