Samenvatting
In oktober 2008 verscheen de eerste editie van het Handboek Verkeersveiligheid, CROW-publicatie 261. In deze publicatie is de kennis over verkeersveiligheid gebundeld. Een jaar later verscheen een Engelstalige versie, onder de naam Road Safety Manual, proceedings 26. In 2016 is het Handboek Verkeersveiligheid geactualiseerd. Kwaliteitsborging van de wijzigingen in het handboek is verzorgd door de SWOV en een breed samengestelde werkgroep.
Professionals op het gebied van de verkeersveiligheid, docenten en studenten en ook mensen die werken in werkvelden die verwant zijn aan verkeersveiligheid, kunnen met het Handboek Verkeersveiligheid beschikken over actuele kennis van verkeersveiligheid. Deze versie van het Handboek Verkeersveiligheid is in 2016 geactualiseerd en is alleen te raadplegen in de digitale module Verkeersveiligheid en toegankelijkheid van CROW.
Professionals op het gebied van de verkeersveiligheid, docenten en studenten en ook mensen die werken in werkvelden die verwant zijn aan verkeersveiligheid, kunnen met het Handboek Verkeersveiligheid beschikken over actuele kennis van verkeersveiligheid. Deze versie van het Handboek Verkeersveiligheid is in 2016 geactualiseerd en is alleen te raadplegen in de digitale module Verkeersveiligheid en toegankelijkheid van CROW.
Het handboek geeft een evenwichtige en inhoudelijke afspiegeling van de Nederlandse praktijk doordat alle relevante disciplines eraan hebben bijgedragen. Een aantal kanttekeningen moet hierbij worden geplaatst. Allereerst behandelt dit handboek de relatief ‘tijdloze kennis’. Hiertoe behoren onder meer modellen, methoden en techniek. Actuele kennis kan beter via internet worden opgezocht. Verder is voor de hanteerbaarheid van het boek de diepgang beperkt gebleven. Aan dit aspect wordt wel tegemoetgekomen door de vele literatuurverwijzingen en het overzicht van relevante websites en kennisinstituten. Verder richt het handboek zich specifiek op het wegverkeerssysteem en niet op andere vervoerssystemen.
Het handboek is opgebouwd uit drie delen. Het eerste deel heeft als doel grip op het onderwerp verkeersveiligheid te krijgen. Verschillende perspectieven op verkeersveiligheid komen in dit deel aan de orde. De perspectieven vullen elkaar aan en geven samen een compleet beeld van verkeersveiligheid. Tot het eerste deel behoren de hoofdstukken 1 tot en met 5: theorie; trends en ontwikkelingen; beleid; dataverzameling en data-analyse; en onderzoek in de praktijk.
Het tweede deel richt zich op de maatregelen die kunnen worden genomen. Centraal hierbij staan de drie E's en de drie P's. Engineering, Education en Enforcement vormen het klassieke trio instrumenten van de verkeersgedragsbeïnvloeding. Push, Pull and Persuasion zijn de drie manieren om de instrumenten in te zetten. Deel twee bestaat uit de hoofdstukken 6 tot en met 10: ruimtelijke ordening en omgeving; infrastructuur; de veiligheid van voertuigen; verkeerseducatie; en verkeershandhaving.
Het derde deel geeft een beeld van de problemen in de praktijk en hoe deze kunnen worden aangepakt. De onderwerpen uit de vorige twee delen komen hier samen in geïntegreerde benaderingen van verkeers(on)veiligheid. Duidelijk wordt dat alles met alles te maken heeft. Deel drie bestaat uit de hoofdstukken 11, 12 en 13: risicoverhogend verkeersgedrag; specifieke groepen verkeersdeelnemers; en praktijkvoorbeelden.
De epiloog geeft een doorkijk naar de toekomst. Enerzijds liggen er kansen voor betere infrastructuur, vereenvoudiging van de rijtaak en betere voertuigen. Anderzijds zal de infrastructuur en het voertuigenpark een steeds grotere diversiteit vertonen. De mens is de zwakste schakel hierbij. De wisselwerking tussen mens, voertuig en infrastructuur zal in de toekomst nog complexer worden en nieuwe eisen stellen aan het ontwerp van wegen en voertuigen, aan handhaving en aan regelgeving.
Het tweede deel richt zich op de maatregelen die kunnen worden genomen. Centraal hierbij staan de drie E's en de drie P's. Engineering, Education en Enforcement vormen het klassieke trio instrumenten van de verkeersgedragsbeïnvloeding. Push, Pull and Persuasion zijn de drie manieren om de instrumenten in te zetten. Deel twee bestaat uit de hoofdstukken 6 tot en met 10: ruimtelijke ordening en omgeving; infrastructuur; de veiligheid van voertuigen; verkeerseducatie; en verkeershandhaving.
Het derde deel geeft een beeld van de problemen in de praktijk en hoe deze kunnen worden aangepakt. De onderwerpen uit de vorige twee delen komen hier samen in geïntegreerde benaderingen van verkeers(on)veiligheid. Duidelijk wordt dat alles met alles te maken heeft. Deel drie bestaat uit de hoofdstukken 11, 12 en 13: risicoverhogend verkeersgedrag; specifieke groepen verkeersdeelnemers; en praktijkvoorbeelden.
De epiloog geeft een doorkijk naar de toekomst. Enerzijds liggen er kansen voor betere infrastructuur, vereenvoudiging van de rijtaak en betere voertuigen. Anderzijds zal de infrastructuur en het voertuigenpark een steeds grotere diversiteit vertonen. De mens is de zwakste schakel hierbij. De wisselwerking tussen mens, voertuig en infrastructuur zal in de toekomst nog complexer worden en nieuwe eisen stellen aan het ontwerp van wegen en voertuigen, aan handhaving en aan regelgeving.