Hellingspercentages
Maximaal hellingspercentage
De ontwerpsnelheid bepaalt in beginsel het (maximaal) toelaatbare hellingspercentage. De grenswaarden voor erftoegangswegen, gebiedsontsluitingswegen en regionale stroomwegen staan in tabel 13.20.
Tabel 13.20 Maximale hellingspercentages bij verschillende ontwerpsnelheden
| Wegcategorie | ETW | GOW | RSW | |
| Ontwerpsnelheid (km/h) | ||||
| Doorgaande weg | 60 | 5-6% | ||
| 80 | 5-6% | |||
| 100 | 4-5% | |||
| Verbindingsweg* | 50 | 6-7% | ||
| 70 | 5-6% | |||
| 90 | 4-5% | |||
| * Ontwerpsnelheden 50, 70 en 90 km/h zijn alleen van toepassing bij verbindingswegen en toe- en afritten van regionale stroomwegen. | ||||
De waardes in tabel 13.20 zijn een richtlijn omdat niet enkel het hellingspercentage, maar ook de hellingslengte een grote invloed heeft op de snelheidsterugval van het verkeer. Zo kan bij toepassing van de ondergrens van het maximale hellingspercentage, een kleinere snelheidsterugval optreden dan bij toepassing van een kleinere top- en voetboog in combinatie met de bovengrens van het maximale hellingspercentage. Voorkom dat er een snelheidsreductie voor vrachtauto’s van meer dan 20 km/h optreedt. Er zijn simulatieprogramma’s (bijvoorbeeld SimVra van Rijkswaterstaat) die onder meer de snelheidsterugval van vrachtauto’s kunnen berekenen voor verschillende situaties.
Hellingspercentage bij fietsverkeer
Als een weg een belangrijke functie vervult voor het fietsverkeer, bijvoorbeeld een erftoegangsweg, is het van belang het hellingspercentage af te stemmen op de waarden die gelden voor fietsverkeer. Het verband tussen hoogteverschil en toe te passen helling voor fietsverkeer staat in figuur 13.19 en tabel 13.21 (let op: 'minder comfortabel' kan betekenen dat bepaalde gebruikers, zoals ouderen, kinderen of volwassenen met kind en/of boodschappen, worden uitgesloten).
[ link ]
Figuur 13.19 Verband tussen hoogteverschil en hellingspercentage voor fietsverkeer
Tabel 13.21 Hoogteverschil en aanbevolen hellingspercentages voor fietsers
| Hoogteverschil (m) | Hellingspercentage (%) | |
| Aanbevolen | Maximaal | |
| 1,00 | 7,5 | 8,0 |
| 2,00 | 4,7 | 8,0 |
| 3,00 | 3,2 | 6,5 |
| 4,00 | 1,8 | 4,2 |
| 5,00 | 1,2 | 2,0 |
Bij lange hellingen (hoogteverschil groter dan 5,00 meter) kan halverwege een vlak gedeelte worden toegepast (lengte 25 meter) om de fietsers gelegenheid te geven weer op adem te komen. Bij lange hellingen en/of grote hoogteverschillen kan voor het comfort van de fietser onderaan worden begonnen met een vrij steile helling, waarna deze geleidelijk flauwer wordt.
Voor neergaande hellingen gelden in beginsel dezelfde hellingspercentages als voor opgaande hellingen, met dien verstande dat hier een horizontaal weggedeelte niet direct noodzakelijk is. Aandachtspunt bij neergaande hellingen is de snelheid van de dalende fietser; zeker bij lange hellingen kan die snelheid hoog zijn (35 tot 40 km/h). Daarom moet onderaan hellingen voldoende uitlooplengte aanwezig zijn. Onderaan de helling mag zich geen kruispunt, scherpe bocht of ander obstakel bevinden.
Hellingspercentage bij kunstwerken
Bij grote rivierovergangen en onderdoorgangen zijn (op een hoofdrijbaan) grotere hellingspercentages acceptabel (zie tabel 13.22). Dit vanwege de grote hoogteverschillen en de daarmee samenhangende hoge aanlegkosten. Wanneer de voet- en de topboog op elkaar aansluiten, neemt het gemiddelde hellingspercentage bij verhoging van het maximumpercentage slechts in zeer geringe mate toe. Beoordeel het project op de verkeerskundige consequenties als er sprake is van een eventueel steilere helling. Dit gezien de complexiteit van de meeste kunstwerken en de daarbij veelal sterk locatiegebonden randvoorwaarden.
Tabel 13.22 Maximale hellingspercentages bij grote kunstwerken
| Ontwerpsnelheid (km/h) | ||
|---|---|---|
| 90*/80 | 100 | |
| Maximale hellingspercentage (%) | 6 | 5 |
| * De ontwerpsnelheid van 90 km/h is alleen van toepassing bij verbindingswegen en toe- en afritten van regionale stroomwegen. | ||