Samenvatting

De maatvoering en de kenmerken van voertuigen bepalen in grote mate het ontwerp van de infrastructuur. Daarnaast maken mensen gebruik van deze voertuigen en dus zijn de capaciteiten en de beperkingen van hen medebepalend voor het infrastructurele ontwerp. Voor het ontwerpen van infrastructurele voorzieningen is het daarom van belang een goed en actueel inzicht te hebben in:?

• welke voertuigen van de voorzieningen gebruikmaken;
• wat de kenmerken zijn van deze voertuigen;
• wat de kenmerken zijn van de gebruikers van deze voertuigen.

Deze publicatie bevat alle tot nu toe bekende en relevante gegevens van voertuigen en mensen (verkeersdeelnemers) die bepalend zijn voor het ontwerp van infrastructurele voorzieningen. De publicatie is bedoeld als een naslagwerk voor ontwerpers van infrastructuur. Ontwerpers kunnen alle voor hen relevante gegevens over voertuigen, verkeersdeelnemers en de interactie tussen beide opzoeken. Het gaat dus niet om eisen aan de infrastructuur zelf; er worden bijvoorbeeld geen minimale breedtes genoemd, of boogstralen, draagkracht of doorrijhoogtes. De gegevens vormen de input voor het ontwerp proces en hebben vooral betrekking op de maatvoering bij ontwerp. Het ontwerp zelf gaat verder.

De publicatie bevat:

• Een opsomming van basisgegevens met betrekking tot het voertuig en de mens afzonderlijk, en in combinatie. Deze gegevens geven de randvoorwaarden aan voor het ontwerp.
• Een uitleg bij de opsomming van gegevens zodat een gefragmenteerde aanpak wordt voorkomen en er een samenhangend beeld kan ontstaan.
• Slechts zijdelings informatie over de achtergrond van de gegevens en het proces. De ontwerper zal geen informatie vinden over het ontwerpproces zelf.

De gegevens worden op verschillende manieren aangeboden: soms in de gangbare meeteenheden, soms op een beschrijvende, meer kwalitatieve wijze. Gegevens die betrekking hebben op voertuigen en verkeersdeelnemers staan meestal vermeld in termen van gemiddelde en standaard deviatie.

De publicatie bestaat uit drie delen:

In Deel I staan de belangrijkste eigenschappen van nagenoeg alle voertuigtypen op het Nederlandse wegennet beschreven. De indeling van de verschillende voertuigtypen is hoofdzakelijk ingegeven door de wettelijke indeling. Dat betekent dat voertuigen die wettelijk onder een zelfde regime vallen, gezamenlijk behandeld worden. Bij elk voertuigtype wordt eerst een definitie of omschrijving gegeven. Dan volgt een overzicht van de wettelijke eisen en specifieke gedragsregels voor het voertuig. Tenslotte wordt ingegaan op de eigenschappen van het voertuig.

Welke aspecten of eigenschappen aan de orde komen, verschilt per voertuigtype. In de meeste gevallen worden fysieke afmetingen gegeven en de voertuigmassa, maar soms ook aantallen wielen, motorvermogen, draaicirkel, enzovoort. Voor zover beschikbaar, worden gemiddelden en de standaard deviatie (sd)gegeven.

In deel II worden eigenschappen van de mens behandeld. Het gaat hierbij alleen om die eigenschappen die een rol spelen bij verkeersdeelname en die consequenties kunnen hebben voor het ontwerpen van infrastructurele voorzieningen. De eigenschappen worden belicht vanuit de volgende vijf invalshoeken:

• Fysieke eigenschappen;
• Waarneming;
• Cognitieve functies;
• Motivatie en attitude;
• Functiebeperkingen en functieverlies.