31 Bewegwijzering

Functie

Bewegwijzering draagt bij aan een veilige en vlotte verkeersafwikkeling en helpt de weggebruiker zijn weg te vinden op het netwerk. Bewegwijzering moet eraan bijdragen dat het grootste deel van het verkeer de meest gewenste route volgt naar zijn bestemming. Dit over wegen die daar ook voor zijn ingericht. Verkeer wordt daarom zoveel mogelijk via gebiedsontsluitingswegen of bij gebrek daaraan via een erftoegangswegen type 1 naar de locaties met de grootste verkeersaantrekkende werking geleid (kernen, concentraties van verblijfsrecreatie, bedrijven et cetera.).

De functie van bewegwijzering bedraagt geleiding van het verkeer over de meest ideale/gewenste routes naar bestemmingsconcentraties (kernen, buurten, recreatievoorzieningen et cetera.). Toe te passen door middel van:

• voorwegwijzers: weggebruiker op enige afstand voor het beslispunt informeren over de keuzemogelijkheden;
• besliswegwijzers: routegeleiding van het verkeer op het kruisingsvlak;
• straatnaamborden vervullen een belangrijke oriëntatie functie voor weggebruikers (waar ben ik?). Deze functie sluit aan bij het toenemende gebruik van navigatiesystemen.

Uitvoering

Bewegwijzering kan worden toegepast door middel van bebording of markeringen. Verkeersborden moeten voldoen overeenkomstig de norm NEN 3381 (Wegmeubilair - Aanvullende eisen voor permanente verkeersborden [O12]. In de BABW [O13] inzake verkeerstekens staan bepalingen over de plaatsing van verkeersborden.
In het kennisproduct Richtlijn bewegwijzering 2014 [W7] zijn eisen en richtlijnen opgenomen waaraan de bewegwijzering op autosnelwegen en niet-autosnelwegen moet voldoen.

Overwegingen

• Verkeersproblemen niet oplossen met bewegwijzering.
• Goede bewegwijzering is niet overdadig.
• Navigatiesystemen maken dat bewegwijzering steeds minder vaak sturend kan zijn in de routekeuze.

Alternatieven

• Interactieve bebording.
• Digitale routeinformatie.
• Navigatiesystemen.

Positieve effecten

Het verkeer wordt geleid over de meest ideale/gewenste route.

Negatieve effecten

• Toenemende intensiteit op de betreffende weg met bijbehorende overlast voor de directe omgeving.
• Extra beheer en onderhoud.
• Verrommeling van de berm en het wegbeeld.

Toepassing

Deze maatregel biedt een mogelijke oplossing voor onder andere de volgende problematiek op dijk- en plattelandswegen (zie factsheet De problematiek van smalle dijk- en plattelandswegen [FS02] en Benaderingswijze – Probleemgericht [FS19]):

• Verkeersonveiligheid, veroorzaakt door onduidelijke en/of onoverzichtelijke infrastructuur.

• Beheer en onderhoud
  De plaatsing van borden, wegwijzers, bakens, paaltjes en dergelijke heeft consequenties voor het beheer van de berm. De objecten moeten zichtbaar zijn/blijven en de aanwezigheid ervan maakt het maaien van de berm arbeidsintensiever. Vooraf afstemming met Beheer en onderhoud is daarom van belang.
• Obstakels
  Een mast in de berm kan voor de weggebruiker een gevaarlijk obstakel vormen als deze van de rijbaan raakt.
• Markering
  Met behulp van markering kan een besliswegwijzer worden ondersteund. Op plattelandswegen is dit beperkt toepasbaar.

• Nieuwe technieken
  Het gebruik van navigatiesystemen door weggebruikers maakt dat routegeleiding door bewegwijzering minder sturend in de routekeuze is. De functie van de bewegwijzering wijzigt hierdoor steeds meer van routegeleiding naar referentie/oriëntatie ('waar ben ik?'). Straatnaamborden vervullen hierin een belangrijke rol. De verdere ontwikkeling van nieuwe routesystemen die de basis vormen voor navigatiesystemen bieden ook kansen. Zij kunnen afsluitingen met geslotenverklaringen beter ondersteunen.
• Hergebruik = duurzaam
  Minder wegkantmeubilair in de berm maakt het beheer van bermen eenvoudiger, hergebruik van de borden elders maakt het werk duurzamer.
• Borden en verkeersregelinstallaties
  Vaak is het mogelijk om lichtmasten, VRI's en verkeersborden en bewegwijzering aan elkaar te koppelen. Dit geeft een overzichtelijker en rustiger wegbeeld en zorgt voor minder obstakels in de berm.

n.v.t.

• Kennisproduct Handboek wegontwerp 2013 – Basiscriteria [W23].
• Kennisproduct Richtlijnen voor de bebakening en markering van wegen - editie 2015 [W6]
• Kennisproduct Richtlijn bewegwijzering 2014 [W7].
• Kennisproduct Verkeerstekens (toepassing, plaatsing en uitvoering) [W27]

• Voor meer informatie zie de Literatuurlijst.
• Heeft u extra informatie over of voorbeelden bij dit onderwerp?
  Laat het ons weten via de reageerbutton rechtsboven in deze factsheet.